تحقیق در مورد مصلی
«فهرست مطالب»
عنوان صفحه
مصلی
مصلای یزد
مصلای نائین
مصلای طرق
مصلای مشهد
مصلای تهران
مصلی: جای نماز – جایی که
در عید فطر و قربان در آن نماز برپا می شود. مصلی مکانی است که در مواقع خاص در آن
نماز برگزار می شود.
مثلا جهت برگزاری نماز
باران از مکان مصلی بهره می گرفتند، علاوه بر این گفته شده که مراسم تدفین در این
مکان برگزار می شده و در پاره ای اوقات از مصلی جهت مراسم اعدام نیز استفاده می
شده است. قداست این مکان تا حدی بوده که از ورود زنان حائضه جلوگیری می شده و
ممنوعیت داشته است.
اولین مصلی در شهر مدینه
بدستور حضرت محمد (ص) دور از دیوارهای شهر ساخته شد، بعد از آن در بیشتر کشورهای
مسلمان مکانی دور از حریم شهر و دور از هیاهوی شهر مکانی جهت برگزاری مراسم نماز
عیدین (فطر و قربان) و دیگر مراسم مخصوص در نظر گرفته می شد که مصلی نام داشت.
مصلی در واقع زمینی وسیع،
شبیه زمین خرمن کوبی است، با دیواری که جایگاه محراب در قسمتی از آن ساخته شده
است، و جایگاهی سکویی و بلندتر جهت خطبه امام جمعه در نظر گرفته می شده.
گروهی معتقدند حتی پیش از
اسلام جایگاهی شبیه مصلی بوده جهت برگزاری مراسم های مخصوص.
مساجد جمعه که برای
شهرهای بزرگ ساخته می شد، بدلیل اینکه گنجایش تمام مومنین آن شهر را نداشت، به این
دلیل جهت ادای فرائض دینی و برگزاری نمازهای عید فطر و قربان یا به هنگام دعاهای
دستجمعی در موقع شیوع بیماریهایی مثل وبا، طاعون و خشکسالیهای بسیار طولانی، محل
لازم بود تا تقریبا تمامی مسلمان بالغ آن شهر بتوانند در آن محل جمع شوند و به
نماز و مراسم خاص آن روز بپردازند، که این محل را مصلی نام گذاری کرده اند که این
جایگاه عموما در کنار یا اطراف شهرها بود. بنابراین مصلی، یعنی محل اجتماع خاص و
عام، و قطعه زمینی وسیع بوده که محصور یا غیر محصور که بر حسب گنجایش مردم شهر در
نظر گرفته می شده و مورد استفاده قرار می گرفته و گاهی بدلیل بی توجهی و عدم
استفاده بصورت متروکه در می آمده است.
در ایران مصلی بنام
عیدگاه ترجمه شده و جای برگزاری جشن ها می باشد که در روز عید انجام می شده، محلی
باز و دلگشا که در آن هیچ گونه ساختمان مسکونی به چشم نمی خورد، و فقط یک کوشک جهت
ایستادن امام جمعه در آن ساخته می شده، در صبح روز عید مردم شهر بهترین جامه های
خود را برتن کرده و با استفاده از عطر خود را خوشبو کرده، ا... اکبر کنان به سوی
مقصد مذکور یعنی مصلی راهی می شدند تا مراسم روز عیدین و نماز عید را در این مکان
باصفا و بی ریا برگزار کنند، خالی از هر گونه دلبستگی به دنیا، این مراسم دست کمی
از مراسم احرام حجاج ندارد. با توجه توضیحت داده، می خواهیم چند مصلی را در چند
شهر نقد و بررسی کنیم، که ابتدا به شهر بادگیرها، شهر دارالعباده یعنی شهر کویری
یزد می رویم، شهری که در دل کویر همچون نگینی می درخشد.
در شهرستان یزد دو مصلای معروف
وجود دارد که یکی از آن دو بنام مصلای عتیق می باشد که این محل در سال 860 هـ. ق
بر اثر سیل به ویرانه ای تبدیل شد و مسجدی که در این مصلی ساخته شده بود نیز به
خرابه ای تبدیل شده و بازار و محله مصلی را همین سیل ویران گر به تلی از خاک تبدیل
کرد، بنیانگذار این مصلی و مسجد، امیر رکن الدین قاضی بود، بنای مسجد این مصلی
بسیار وسیع بوده و در کنار آن مناره ای جهت راهنمایی مسافران ساخته شده بود، در
این محل شبستاتی دراز توسط امیرمعین الدین اشرف ساخته شد، و آب نرسوباد توسط او به
این محل آورده شد، بعد از آن مرحوم شرف الدین علاءالدوله دستور داد تا زیلوهایی
برای آن ببافند، اما همانطور که ذکر شد در سال 860 مسجد و محله مصلی طعمه سیل شده
و بصورت ویرانه ای تبدیل شده، اما به این حال هنوز بیشتر مردم یزد، آن ناحیه را به
علت دروازه ای که از حصار شهر به سوی مصلی باز می شده، به دروازه مصلی می شناسند و
گودال آن منطقه را گودال مصلی و حوضی که در آن جا بوده را به نام حوض مصلی عتیق می
شناسند.
یکی دیگر از مصلی های
یزد، نزدیک میدان میرچخماق می باشد که محدوده آن 75×70 ذراع می باشد که در حال
حاضر قسمتی از آن بصورت مدرسه درآمده، که معروف به مدرسه مصلی می باشد. حجره های
مدرسه در دو طبقه واقع شده، که طبقه پائین آن بعلت دسترسی به قنات خاکبرداری شده و
در آن باغچه ای ساخته شده، که این باغچه در گودی وسط حیاط ساخته شده است و حجره
های مدرسه دورادور باغچه ساخته شده است.
نائین
نائین یکی از شهرهای
استان اصفهان می باشد که در غرب شهرستان اصفهان واقع شده، در دل کویر، در این شهر
تاریخی دو مصلا وجود دارد، یکی مصلای قدیمی بنام مصلی عتیق و دیگری بنام مصلای
جدید می باشد.
در جنوب غربی نائین این
دو مصلی با فاصله کمی از یکدیگر قرار دارند. مصلای عتیق (قدیمی) به دلیل مرور زمان
بصورت مخروبه درآمده و فقط یکی، دو صفه و گنبد آجری از آن باقی مانده است.
مصلای جدید (بزرگ): این
مصلی در غرب مصلای عتیق با فاصله کمی ساخته شده که حدودا 200 سال قبل این محوطه
بنا گردیده است. این مصلی که یک سمت آن مقبره شیخ الاسلام است، توسط دیواری دور تا
دور آن در زمینی وسیع احاطه شده، در طرف مقبره فضایی سبز با درختان سر به فلک
کشیده احاطه شده که آرامش روحانی به نمازگزاران می دهد. در سوی دیگر مصلی، آب
انباری بزرگ ساخته شده جهت استفاده آب و حتی جهت وضو ساختن نمازگزاران. این مصلی
بصورت یک قلعه مستحکم می باشد که دیوارهای آن تماما از آجر می باشد و در چهار طرف
آن چهار برج ساخته شده، در وسط باغ بقعه ای هشت ضلعی ساخته شده، این مصلی سالهاست
که محل نمازگزاری و عبادت گروهی از عرفا بوده. در این بقعه افرادی با اصالت
پرآوازه مدفون شده اند از جمله مرحوم حاجی عبدالوهاب نائینی و مرحوم حاجی محمد حسن
یزدی. این بقعه در زمان محمد شاه قاجار ساخته شده است.
تهران:
تهران این شهر پرآوازه،
این شهر بزرگ با جمعیتی چند میلیونی و مردم غیور که در تمامی عرصه های مذهبی و
سیاسی و انقلابی حماسه آفریدند. با توجه به این وسعت و جمعیت عظیم، می بایست مصلای
آن نمونه تمام مصلاهای دنیا باشد، و جایگاهی باشکوه و بزرگ در عین سادگی، زیبا و
چشم نواز باشد. و موقعیت آن می بایست طوری باشد که تقریبا مورد استفاده عموم مردم
تهران واقع شود.
از ابتدای انقلاب تا به
حال بیشتر نماز جمعه ها در دانشگاه تهران واقع در خیابان انقلاب برگزار می شده، و
محلی که در آن فقط جهت برگزاری نماز عیدین مورد استفاده می شده، منطقه ای بود
مابین خیابان شهید بهشتی (منطقه عباس آباد) و بزرگراه رسالت، این منطقه در حال
حاضر طوری طراحی شده که بعد از این تمام مراسمات از جمله نماز جمعه و نماز عیدین و
دعای باران در این محوطه، یعنی مصلی تهران برگزار شود. این محوطه بزرگ بر خلاف
دیگر مصلاها، که در بیرون یا در کنار دروازه شهر واقع می شدند و دور از هرگونه
ساختمان مسکونی بوده، درست در دل شهر یعنی منطقه ای که به تمامی نواحی جغرافیایی
شهر دسترسی دارد ساخته شده است، و این منطقه در اطراف خودش برجهای عظیم و میدانهای
بزرگ و بزرگراهها و شاهراههایی، دارد، که این موضوع می تواند این مصلی را با دیگر
مصلاها از نظر موقعیت و کارکرد متفاوت کند، چرا که این مصلی علاوه بر انجام فرائض
عبادی، جایگاهی جهت انجام امور سیاسی و بیدار کردن مردم تهران از شیطنت و نیرنگ
دشمنان اسلام می باشد، و از نظر موقعیت در ایران جایگاهی مهم را بر عهده دارد.
برچسب ها:
تحقیق در مورد مصلی مصلی مصلای یزد مصلای نائین مصلای طرق مصلای مشهد مصلای تهران جای نماز قداست اولین مصلی مراسم نماز عیدین مراسم های مخصوص مساجد جمعه تحقیق جزوه مقاله پایان نامه پروژه دانلود تحقیق دانلود جزوه دانلود مقاله