ساختمان فلزي

            منظور از ساختمان فلزي، ساختماني است كه بار سقفها، ديوارها و جداكننده ها توسط تيرهاي اصلي به ستون منتقل شده و بوسيله ستونها به زمين منتقل مي گردد. بديهي است كليه اسكلت اصلي اين نوع ساختمانها از پروفيلهاي مختلف فلزي تهيه و ساخته مي شود.

            در ايران براي اتصال قطعات فلزي، معمولاً از جوش الكتريكي (جوشكاري) استفاده مي شود. بعد جوش به وسيله محاسبه تعيين مي گردد ولي در هر حال نبايد از 6mm كمتر باشد. در موقع انتخاب الكترود جوشكاري بايد دقت كافي به عمل آيد و الكترودي انتخاب شود كه متناسب با جوشكاري بوده و بعد لازم را به راحتي ايجاد نمايد. همچنين بايد توجه نمود تا آمپر دستگاه به نحوي انتخاب گردد كه قادر به ذوب نمودن الكترود انتخاب شده باشد. حداقل قطر الكترود جوشكاري براي اسكلت فلزي 4mm پيشنهاد مي گردد. بايد دقت شود كه جوشكاري در كليه قسمتها يكنواخت بوده و با بعد مساوي انجام گردد و به اصطلاح زنجيره اي باشد.

اجزاء تشكيل دهنده ساختمانهاي فلزي

ساختمانهاي فلزي از اجزاء مهم زير تشكيل مي شوند :

1-         ستونها

2-         پل يا تيرهاي اصلي

3-         تيرچه ها

4-         پروفيلهاي اتصال مانند نبشي و تسمه و...

1- ستونها

            ستونها از مهمترين و حساس ترين اجزاء ساختمانهاي فلزي مي باشند. بار سقف به وسيله پلها به ستون منتقل شده و به وسيله ستون به زمين انتقال مي يابد. براي ساختن ستونها مي توان از پروفيلهاي مختلف استفاده نمود مانند دو عدد تيرآهن I معمولي و يا يك عدد آهن بال پهن، و يا دو عدد ناوداني يا يك عدد قوطي چهارگوش و يا چهار عدد نبشي و... . در ايران براي ساخت ستونها معمولاً از دو عدد تيرآهن I معمولي استفاده مي شود و آنها را به وسيله تسمه به يكديگر متصل مي نمايند.

            براي ساختن ستونها از دو عدد تير I معمولي بايد دقت كافي نمود تا ستونها كاملاً مستقيم و راست ساخته شود زيرا كوچكترين انحناي ستون ممكن است بعد از بارگذاري منجر به كمانش ستون گشته در نتيجه باعث تخريب ساختمان گردد. انحنا در ستون به دو دليل ممكن است ايجاد شود :‌ اول آنكه امكان دارد تير آهن هاي مورد استفاده براي ساختن ستون در اثر حمل و نقل داراي پيچيدگي باشد. دوم آنكه ممكن است در اثر جوشكاري غير فني و نادرست در ستون پيچيدگي ايجاد شود.

ورق بست

            در بالا و پايين و همچنين در محل عبور پلها در طبقات براي ستونهاي سراسري به جاي تسمه از ورق بست استفاده مي شود.

            پهناي ورق بست (b) به اندازه پشت تا پشت ستون مي باشد (قدري كمتر براي جوشكاري) و ارتفاع آن (h) حداقل در ابتدا و انتهاي ستون برابر b مي باشد. همچنين ضخامت آن حداقل 50/1 ارتفاع (h/50) در نظر گرفته مي شود. ارتفاع ورق بست در قسمت مياني به اندازه ارتفاع پل به علاوه پهناي دو عدد نبشي تكيه گاهي بالا و پايين پل مي باشد.

صفحه هاي تقويتي

            گاهي ممكن است ستون انتخاب شده از لحاظ شماره تيرآهن براي كليه طبقات مناسب بوده و نقطه براي يك يا دو طبقة پايين كه بار بيشتري را تحمل مي نمايد ضعيف باشد. در اين صورت ممكن است براي تقويت ستون، ورقهاي تقويتي سراسري پيشنهاد گردد.

اتصال ستون به صفحه فونداسيون

            در مورد پي نقطه اي و نصب صفحه زيرستون، مطالبي ذكر گرديده است. يادآوري ميگردد كه صفحه زير ستون بايد كاملاً تراز و در يك سطح كار گذاشته شود. حال متذكر مي گردد كه سطح انتهايي ستون يعني محل اتصال آن به صفحه زيرستون بايد كاملاً مستوي بوده بطوريكه در هنگام قرار دادن آن روي صفحه، تمام نقاط آن با صفحه در تماس باشد. آنگاه ستون را بلند كرده و در محل خود قرار مي دهند. آنگاه ستون توسط دوربين و يا شاقول بنايي، شاقول مي شود و دور تا دور آن به صفحه زيرستون Base plate جوش مي خورد. آنگاه براي تكميل كار، ستون را توسط چند عدد نبشي به صفحه جوش مي دهند. طول و عرض كلي اين اتصالات نبايد از روي صفحه زيرستون تجاوز نمايد.

2- پلها و يا تيرهاي اصلي

            پلها آن قسمت از ساختمان فلزي هستند كه بار سقف توسط آنها به ستونها منتقل مي گردد. به زبان ديگر به عضوي از ساختمان فلزي كه بين ستونها قرار مي گيرد، پل و يا تيراصلي مي گويند.