جزوه اجرای سازه های بتنی   

ﭘﻴﺸﮕﻔﺘﺎر  

ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ ﺑﻴﺶ از 170ﺳﺎل از ﭘﻴﺪا ﻳﺶ ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﺑﻨـﺎي ﻟﻴـﺪزي ؛ ﺑـﺘﻦ دﺳـﺘﺨﻮش ﺗﺤـﻮﻻت و ﭘﻴـﺸﺮﻓﺖ ﻫـﺎي ﺷﮕﺮﻓﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ     .  در دﺳﺘﺮس ﺑﻮدن و ﻓﺮاواﻧﻲ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪه آن ؛ ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي ﺳﺎده؛ دوام ﻧﺴﺒﺘﺎ زﻳﺎد  اﻳﻦ ﻣﺤـﺼﻮل را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻣﻤﺘﺎز ﺳﺎﺧﺘﻪ  اﻓﺰاﻳﺶ ﺟﻤﻌﻴﺖ وﻧﻴﺎزﺑﻪ ﺳﺎﺧﺖ و ﺳﺎزﻫﺎي روزاﻓﺰون ﺳﺎزه ﻫﺎي ﺑﺘﻨﻲ ﭼﻮن ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎ؛ ﭘﻠﻬﺎ؛ﺗﻮﻧﻠﻬﺎ؛ﺳﺪﻫﺎ؛اﺳﻜﻠﻪ ﻫﺎ؛راه ﻫﺎ وﺳﺎﻳﺮﺳﺎزه ﻫﺎي ﺧﺎص دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﻣﺎده را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺎده ﻗﺮن ﺑﻴﺴﺖ وﻳﻜﻢ ﻣﻄﺮح ﻣﻴﺴﺎزد .  ﺻﻨﻌﺖ ﺳﺎﺧﺖ و ﺳﺎزﻳﻚ ﺻﻨﻌﺖ ﭘﺎﻳﺪار و داﺋﻤﻲ و ﭘﻮﻳﺎﺳﺖ .

 ﺑﺎ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻓﻦ آوري ﻫﺎ در ﻫﻤﻪ زﻣﻴﻨﻪ ﻫـﺎ ؛ ﻓـﻦ آوري  اﺟﺮاوﺳـﺎﺧﺖ ﺳﺎزه ﻫﺎي ﺑﺘﻨﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻫﺎ و ﺗﺤﻮﻻت ﺷﮕﺮﻓﻲ ﻫﻤﺮاه ﺑﻮده .در ﻛﻨﺎر دﮔﺮﮔﻮﻧﻲ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻦ آوري ﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺤﻴﻄﻲ و ﺗﻮﺳﻌﻪ داﺷﺖ ﭘﺎﻳﺪار ﻧﻴﺰ ﺗﻮﺟﻪ وﻳﮋه اي ﻣﺒﺬول   در زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺘﻦ وﻣﺼﺎﻟﺢ ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪه آن ﺗﻮﺟﻪ ﺧﺎص ﺑﻪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﺳﺎﺧﺖ ﺳﻴﻤﺎن ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠـﻒ و ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﻛﻤﺘـﺮ ﮔـﺎز دي اﻛـﺴﻴﺪ ﻛﺮﺑﻦ و اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻴﻤﺎن ﻫﺎي ﻣﺨﻠﻮط وﻧﻴﺰ ﻣﺸﻜﻼت در ﺗﻬﻴﻪ ﺳﻨﮕﺪاﻧﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﺑﺘﻦ در ﺑﺮﺧﻲ ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﺟﻬﺎن وﮔﺮاﻳﺶ ﺑﻪ ﺳﻨﮕﺪاﻧﻪ ﻫﺎ اﺳﺖ ي ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ وﻣﺼﺎﻟﺢ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ از ﮔﺎم ﻫﺎي  ﻣﻮﺛﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ در زﻣﻴﻨﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﻳﺪار ﺑﺮ داﺷﺘﻪ ﺷﺪه . ﻟﻴﻜﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ارﺗﻘﺎء ﻓﻦ آوري در ﺗﻬﻴﻪ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﻨﺎﺳﺐ  ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪه ﺑﺘﻦ و ﺗﺎ ﺣﺪي اﺟﺮاي روش ﻫـﺎي ﻧـﻮﻳﻦ ﺳـﺎﺧﺖ وﺳـﺎز ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﺷﺎﻫﺪ ﺳﺎﺧﺖ و ﺳﺎزﻫﺎي ﻏﻴﺮ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و اﺟﺮاي ﻧﺎ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺳﺎزه ﻫﺎي ﺑﺘﻨﻲ در اﻏﻠﺐ ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﺟﻬﺎن ﺑﻪ وﻳﮋه ﻛﺸﻮرﻫﺎي در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻫﺴﺘﻴﻢ  .    

ﻧﺴﺒﺘﻬﺎي اﺧﺘﻼط ﺑﺘﻦ     ﻣﻌﻴﺎر  روش ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺨﻠﻮﻃﻬﺎي ﺑﺘﻨﻲ در ﭘﺮوژه ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺗﻔﺎوت زﻳﺎدي دارد و ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﻛﻠـﻲ ﺑـﻪ دو دﺳـﺘﻪ  >  ﻣﺸﺨـﺼﺎت دﺳﺘﻮري<و >اﺟﺮاﻳﻲ ﻣﺸﺨﺼﺎت <اﺳﺖ ﺑﺎ ﺑﺮﺧﻲ ﺣﺎﻟﺖ ﻫﺎي ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ از ﻫﺮ دو ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪي .  ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻣﺸﺨﺼﺎت دﺳﺘﻮري ﺗﻌﻴﻴﻦ دﻗ ﻴﻖ ﻧﺴﺒﺘﻬﺎي ﺗﻤﺎﻣﻲ اﺟﺰاي ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪه اﺳﺖ .  

   اﻳﻦ ﻧﻮع  ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺸﺨﺼﺎت اﻣﺮوزه 1:2:3  ﻋﻤﺪﺗﺎ ﻣﻨﺴﻮخ ﺷﺪه اﺳﺖ وﻟﻲ ﮔﺎﻫﮕﺎﻫﻲ ﺑﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎي ﺣﺠﻤﻲ ﻣﻘﺮر ﺷﺪه ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻌﻨﻲ ﻳﻚ ﻗﺴﻤﺖ ﺣﺠﻤﻲ ﺳﻴﻤﺎن دو ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺎﺳﻪ و ﺳﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﺳﻨﮕﺪاﻧﻪ درﺷﺖ ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ .در اﻳﻦ روش ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎي ﺣﺠﻤﻲ ﺑﻪ ﻧﺪرت ﻣﻘﺪار آ ب ﻣﺤﺪود ﻣﻴﺸﻮد؛ ﺑﻪ ﺟﺰ از ﻃﺮﻳﻖ ﺣﺪاﻛﺜﺮ اﺳﻼﻣﭗ ﻛﻪ در واﻗﻊ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻣﻘﺪار آب ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻴﮕﺮدد .

ﻣﺸﺨﺼﺎت دﺳﺘﻮري ﻏﺎﻟﺒﺎ ﻓﻘﻂ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻘﺪار ﺳﻴﻤﺎن ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم در ﻣﺘﺮ ﻣﻜﻌﺐ ﺑﺘﻦ و ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻧﺴﺒﺖ وزﻧﻲ آب ﺑﻪ ﺳﻴﻤﺎن را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ . در اﻳﻦ دﺳﺘﻮر اﻟﻌﻤﻞ ﻫﺎ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻛﺎﻣﻞ ﻛﻔﺎﻳﺖ ﻃﺮح ﻣﺨﻠﻮط را ﺑﻪ ﻋﻬﺪه دارد  و ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎر ﻳﺎ ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻨﻨـﺪه ﺑـﺘﻦ ﺻﺮﻓﺎ  ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺗﻬﻴﻪ ﺑﺘﻦ ﺑﺎ ﻧﺴﺒﺘﻬﺎي ﻣﺸﺨﺺ را داﺷﺘﻪ و ﺗﻌﻬﺪي در ﻗﺒﺎل ﺗﺎﻣﻴﻦ  ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ   .   ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺮدم اﻳﻦ روش را ﺻﺤﻴﺢ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ اﻣﺎ اﺣﺘﻤﺎﻻ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻳﻦ اﺣﺴﺎس را دارﻧﺪ ﻛـﻪ ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﻛﻨﻨـﺪه ﺑـﺘﻦ اﻋـﻢ از ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎرﻳـﺎ ﻣﺴﺌﻮل ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ ﺑﺘﻦ آﻣﺎده ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺧﻮاص ﻣﺤﺼﻮل ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻣﺴﺌﻮل ﺑﺎﺷﻨﺪ  . ﻣﺸﺨﺼﺎت اﺟﺮاﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ را ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺗﻮﻟﺪ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺘﻦ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ,

ﻃﺮﻳﻘﻪ اي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻠﺰوﻣﺎت ﻣﻘﺎوﻣﺘﻲ را ﻏﺎﻟﺒﺎ ﺗﻮام ﺑﺎ ﻋﻮاﻣـﻞ ﻣﺤﺪود ﻛﻨﻨﺪه  ﻣﺸﺨﺺ دﻳﮕﺮ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻴﻜﻨﺪ. اﻳﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﺪود ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ  ﺷﺎﻣﻞ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻘﺪار ﺳﻴﻤﺎن ﻳﺎ ﺣﺪ اﻛﺜﺮ ﻧـﺴﺒﺖ آب ﺑﻪ ﺳﻴﻤﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ    ,  و ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻋﻤﻼ ﻣﻠﺰوﻣﺎت رواﻧﻲ ﺑﺘﻦ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ اﺳﻼﻣﭗ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﺷﻮد و  ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺮﺧﻲ ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻫـﺎ ﺑﺮ روي اﻧﺪازه و ﺧﻮاص ﺳﻨﮕﺪاﻧﻪ ﻫﺎ را ﺷﺎﻣﻞ ﮔﺮدﻧﺪ  . ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻫﺎي ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺒﺪﻳﻞ  ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺑﻪ ﻧﻮع دﺳﺘﻮري ﺷـﺪه و در ﺻﻮرت ﻋﺪم اﻃﻼع ﻛﺎﻣﻞ از ﻣﺼﺎﻟﺢ و ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻠﻲ،اﻣﻜﺎن دارد ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺘﻦ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﺪون ﺗﺨﻠﻒ از ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﺎﺷﺪ .

ﻣﺸﺨـﺼﺎت ﺑﺎﻳـﺪ ﻣﻘﺎوﻣـﺖ ، در ﺻﻮرت وﺟﻮد اﻋﺘﻘﺎد ﺑﻪ ﻧﻈﺮﻳﻪ  ﻟﺰوم ﺣﺪاﻗﻞ ﺳﻬﻴﻢ ﺑﻮدن ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎر در ﻣـﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻣﺤـﺼﻮل ﻧﻬـﺎﻳﻲ . ﻫﻮازاﻳﻲ، ﺣﺪاﻛﺜﺮ اﻧﺪازه ﺳﻨﮕﺪاﻧﻪ  و ﻣﺤﺪوده اﺳﻼﻣﭗ را ﭘﻮﺷﺶ دﻫﺪ ، ﻣﻄﻠﻮب ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳـﻨﮕﺪاﻧﻪ ﻫـﺎ ﺑـﺎ در ﻧﻈـﺮ ﮔـﺮﻓﺘﻦ ﺷـﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻠﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ آن ﻣﻮاﺟﻪ ﻫﺴﺘﻴﻢ و ﻣﻼﺣﻈﻪ اﻗﺘﺼﺎد ﻣﺼﺎﻟﺢ در دﺳﺘﺮس ﻣﺤﻠﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﻮﺷﺶ.

 ﺑﺎاﻳﻦ ﭼﻨﺪﻋﺎﻣﻞ ﻣﺤﺪود ﻛﻨﻨﺪه،ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎرازﻃﺮﻳﻘĤزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﺧﻮد ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻳﻚ ﻣﺨﻠﻮط ﺑﺘﻨﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ واﻗﺘﺼﺎدي ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ وﺟـﻪ ﺑـﺎ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻠﻲ وﻓﻖ داده ﺷﺪه را اراﺋﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ .  وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ﻣﺨﻠﻮط  اﻟﻒ-رواﻧﻲ   رواﻧﻲ ﺳﺎده ﺗﺮﻳﻦ روش ﺑﺮاي ﺑﻴﺎن ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﺘﻦ ﺗﺎزه اﺳﺖ  .ﺷﻮد رواﻧﻲ ﺗﻮﺳﻂ آزﻣﺎﻳﺶ اﺳﻼﻣﭗ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻣﻲ .  ﮔﺮﭼﻪ آزﻣﺎﻳﺶ  آ، اﺳﻼﻣﭗ ﺑﻪ ﻃﻮر دﻗﻴﻖ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺳﺎﻳﺮ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ﻛﺎرآﻳﻲ از ﺟﻤﻠﻪ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﭘﺮداﺧﺖ وﻟﻲ، ب اﻧﺪاﺧﺘﻦ وﺗﻤﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﺟﺪاﺷﺪﮔﻲ ﻧﻴﺴﺖ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ آزﻣﺎﻳﺶ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه  ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺳﻬﻮﻟﺖ ﺟﺎ دادن و ﺗﺮاﻛﻢ ﺑﺘﻦ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .  

ب-ﺳﻨﮕﺪاﻧﻪ اﻧﺪازه