شناخت انواع مواد مخدرو مضرات اعتياد به آنها 

چكيده:

مطابق اصل سوم قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران يكي از وظايف حكومت ودولت ايجاد محيط مساعدبراي رشد فضايل اخلاقي وتقوي ومبارزه با كليه مظاهر فساد و تباهي مي باشد( بنداصل سوم )

بدون شك يكي ازمهمترين مظاهرفساد و تباهي واز جمله علل گسترش آنها در جامعه اعتياد به مواد  مخدر و شيوع آن در جامعه است.ايجادمحيط سالم و بدور از انحرافات وقتي ميسر است كه جوانان يك جامعه به  صورت پويا، فعال و شاداب در جهت كمال و رشد انساني حركت كنند و ابتلاء آنها به اعتياد ومواد مخدر مانع مهمي براي تحقق اين امر است.

اعتياد و مواد مخدر امروزه در سطح جهان به صورت همه گير درآمده است كه هم جسم و جان انسانها وهم سرمايه هاي ملي كشورها را دركام خود فرو مي برد.

دركشور ما ايران نسل جوان در معرض تهديد مواد مخدر است. سالانه بيش از هفتصد ميليارد ريال صرف نگهداري زندانيان مواد مخدر ميشود كه مي توانست صرف تحصيل وترقي جوانان اين مرز و بوم گردد.

بر اساس يك آمار رسمي تعداد معتادان به مواد مخدر دركشور ما نزديك به دو مليون نفر مي رسد. چنانچه دايره ارتباطي هر فرد معتاد را فقط به چهار نفر محدود نماييم قريب به هشت مليون نفر از مردم بطور مستقيم يا غير مستقيم با مسئله اعتياد در تماس و يا درگير مي باشند كه اگرمصرف روزانه آنها را بطور متوسط روزي يك گرم در نظر بگيريم مصرف سالانه اين جمعيت دو مليوني حدودهفتصدوسي تن مواد مخدر ميشود.

رسيدگي به جرايم مواد مخدرعلاوه بر خسارات فراوان مادي و معنوي كه براي جامعه دارد،بيشتر وقت دادگاهها را هم به خود اختصاص مي داده است،اوقات بسياري از نيروهاي انتظامي و ظابطين دادگستري هم صرف جمع آوري افراد معتاد و قاچاقچيان خرده پا در سطح جامعه مي شود واز رسيدگي به امور  مهم خود باز مي مانند و چه بسا پرسنل خوب و فداكار خود را در اين راه ازدست مي دهند.

مسئله موادمخدر در كشور ما از مسائل پيچيده اي است كه بحث و بررسي در اطراف آن محتاج تحليل تاريخي و نيز جامعه شناسي فردي و اجتماعي مردم ايران مي باشد.

در يك نگاه اجمالي بايد گفت شيوع موادمخدر در كشور ما بويژه ترياك ومشتقات آن ايرانيان از جمله برنامه هاي استعماري بيگانگان بوده است كه توانستند با استفاده از زمينه هاي رواني موجود،نا    آگاهي و جهل،فرهنگ عمومي غلط و آداب ورسوم خرافي و اعتقادات سطحي كه به علت ريشه دار بودن استبداد وآموزشهاي نادرست در جامعه ريشه دوانيده بود،استعمال مواد مخدر را گسترش دهند ونسلهاي پي در پي را به اين مواد خانمانسوز آلوده سازند،تا آنجا كه استفاده و استعمال مواد مخدر بويژه ترياك بصورت علني ودر محافل عمومي ومهماني ها متداول شد و در بعضي مناطق ايران حتي نشانه نوعي احترام و پذيرايي به شمار مي رفت.

ادامه اين وضعيت در جامعه ما تا سالهاي 1300 كار را به جايي رساند كه كشت خشخاش و حتي اعتياد به موادمخدر و استعمال آن در علن ،نه تنها جرم بشمار نمي رفت بلكه قبح اجتماعي و اخلاقي آن بويژه نزد اشراف و خوانين و زمين داران نيز فرو ريخت.

طبيعي بود كه گسترش اعتياد در بين مردم پيامدهاي سوء اجتماعي و خانوادگي و اقتصادي فراواني را بدنبال داشت و نهايتا دولت را با دشواريهاي اساسي مواجه نمود وبه جستجوي راه حل واداشت.از جمله راه حلهايي كه دولت پيش گرفت وضع قانون در زمينه ترياك وساير موادمخدر مانند بنگ وچرس بود كه آن روزها در ايران متداول بود.سابقه قانونگذاري در باره جرائم مواد مخدر را بايد درپرتو همين وضعيت تاريخي ايران در دوران معاصر مطالعه كرد.

تاريخچه قانونگذاري درزمينه مواد مخدر در ايران را ميتوان به سه دوره به شرح ذيل تقسيم نمود:

1-از ابتدا تاسال1334 هجري شمسي

2-از سال1334تاپيروزي انقلاب اسلامي

3-از پيروزي انقلاب اسلامي به بعد

محور اصلي قوانيني كه قبل و پس از انقلاب در زمينه مواد مخدر تصويب شده،تشديد مجازات مرتكبين مواد مخدر است و كمتر به مسئله پيشگيري از قاچاق توجه شده است.در واقع قوانين مرتبط به مواد مخدر،يكي از عناصر تشكيل سياست جنايي كشور نيز بشمار مي روند كه بايد متضمن پيشگيري و مبارزه  با جرائم،هردو،باشند.اما متأسفانه دركشورمابيشتربه جنبه تنبيهي و مجازات متخلفين تاكيد شده است.مبارزه با مسئله مواد مخدر وحل آن بويژه در كشورهايي كه سطح فرهنگ عمومي پايين است و مردم دچار جهل مي باشند،محتاج برنامه ريزي  جامع وفرا گير است كه هدف  آن ارتقاع سطح آگاهي عمومي باشد ودر كنار آن نيز بايد برنامه هاي اشتغال وتفريح جوانان وخانواده‌ها فراهم گردد.مجازات مرتكبين جرائم مواد مخدر بويژه معتادين بايد به عنوان آخرين راه حل در نظر گرفته شود و بافرد معتاد به عنوان بيمار برخورد شود كه محتاج درمان ومراقبت است.بديهي است مجازات قاچاقچيان بزرگ وسوداگران مرگ وتباهي امري ديگري است كه هيچكس مخالف آن نيست.اما متاسفانه از ابتداي قانون گذاري در ايران در باره مسئله مواد مخدر، نگاه مسئولين نگاه مجازات و تنبيه بوده است تا آموزش وكمك رساني وپيشگيري .

ترديدي نيست كه مهمترين برنامه براي مبارزه با مواد مخدر، پيشگيري است كه خود  مستلزم اجزاءِ گوناگوني از قبيل آموزش ايجاد اشتغال،برنامه‌هاي تفريحي وسرگرمي براي جوانان ومهمتر از همه مبارزه با علل گسترش مواد مخدرگفته اند مهمترين علت رو كردن به اين مواد آن است كه شخص مواد مخدر را جايگزين كمبودها ودرمان هراسهاو شكستهاي خود مي داند وبراي التيام آلام دروني وكسب آرامش،آن‌را استعمال مي كند.

بنابر اين براي مبارزه با اين مواد خانمان سوز وتباه كننده اولاً بايد امنيت اجتماعي و فردي چنان فراهم باشد كه افراد ،دچار هراس وبيم از آينده يا محيط پيراموني نباشند واحساس آرامش داشته باشند ودر مواردي كه شخص به دلايلي با چنين احساسي مواجه ميشود وسائل وابزارهاي لازم براي مقابله با ان فراهم باشد تا نيازي به پناه بردن به مواد مخدر نباشد .( پيشگيري )

وثانياْ اگر فردي به دلايلي آلوده به مواد مخدر شد بايد موجبات معالجه موثربه آساني در دسترس باشد.(درمان)