شیوه های ساخت و تزیین قلمدان

بخش اول 

مقدمه 

در مقوله هنرشناسي اولين سوالي كه مطرح مي شود اين است كه هنر چيست ؟!

البته مسلم است كه نمي توان تعريف مانع و جامعي كه دربرگيرنده تماميت اين واژه باشد ارائه نمود و علت اصلي عدم توانمندي ، همان تنوع و تكثري است كه در سرتاسر اين واژه سايه افكنده است. تنوع سليقه ها و تكثر نظرها و عقايد از سويي و رفع نيازهاي مادي و معنوي از سوي ديگر باعث گرديد كه هنر در قالبها، گونه ها ، شيوه ها و سبك هاي بيشماري به منحصه ي ظهور برسد كه هركدام به گونه اي ، دربرگيرنده بخشي از آمالها ، آرزوها و گاهاً خواسته هاي دروني خالقان و آفرينندگان آن مي باشد.

با تكامل انديشه هاي اجتماعي ـ زيستي انسان ، هنر نيز به رشد بالنده اي دست يافت كه توانست خود را به تدريج از ديواره غارها بيرون كشد و در فضايي قرار گيرد كه جنبه كاربردي تري را از خود به نمايش مي گذاشت . 

نيازها باعث ابدا شده بود و ابداعات نيز آراسته به سليقه ، ذوق ، استعداد و در نهايت هنر بود.

واژه شناسي

« قلمدان قوطي كوچك دراز مقوايي يا چوبي يا فلزي است كه در قديم ، قلم ، قلمتراش ، قيچي قط زن و دوات را در آن مي گذاشتند . » 

اين شا يد سليس ترين تعريفي باشد كه مي توان از واژه ي «قلمدان » به لحاظ مفهوم كاربردي آن ارائه داد. در ساير فرهنگهاي لغت نيز ، تعريفي نزديك به آنچه نقل شد، آمده است. و با اين تعريف از قلمدان به عنوان وسيله اي « جهت نگهداري » نام برده اند.

عنوان                                                                          صفحه

تقدير و سپاس                                                                     الف

پيشـگفتار                                                                             ب 

فصل اول

      بخش اول : مقدمه                                                          1     

      بخش دوم : واژه شناسي                                                         4

      بخش سوم : تاريخچه                                                              6

فصل دوم

      بخش اول : مواد اوليه ساخت قلمدان                                  10

      بخش دوم : كاغذ و كاغذ گري                                                    13

فصل سوم

      ساخت قلمدان                                                                       18

      بخش اول : شيوه هاي سنتي ساخت قلمدان                                      19

      بخش دوم : ساخت و سازهاي ابتكاري                                                26

فصل چهارم

       تزئينات قلمدان                                                              34

بخش اول : مراحل قبل از نقش آفريني                                      36

                الف- آماده سازي سطح قلمدان (بوم سازي)                               36

                ب- رنگ و رنگ سازي                                                     41

بخش دوم : مراحل نقش آفريني                                              48

       انواع تزئين                                                            50

       شيوه هاي ديگر تزئين                                                     73

بخش سوم : استادان مزين ساز                                              76

بخش چهارم : مراحل بعد از نقش آفريني                                   83

بخش پنجم : بازسازي و تعمير قلمدان                                       88

فصل پنجم

تصاوير                                                                        93

حسن ختام                                                                         101

فهرست منابع                                                              103