جزوه کاربرد آزمون هاي روانی رشته مشاوره  

جزوات آمادگی آزمون کارشناسی ارشد سراسری رشته مشاوره ویژه کنکور سال 95 - به همراه تست ها و پاسخ تشریحی

فصل اول: تاریخچه آزمون هاي روانی 

شروع واقعی آزمون هاي روانی 

اولین آزمون روانی به معناي واقعی کلمه مقیاس هوشی بنیه- سیمون است، که در سال 1905 جهتاندازه گیري هوش

2 کودکان ساخته شد. و بر همین دلیل بنیه را پدر آزمون هاي روانی نامبردهاند. جیمز مک کین کتال

 (1860 - 1944)

کتال از همکاران گالتون و از شاگردان وونت بود. در سال 1890 براي اولین بار کلمه آزمون روانی توسـط کتـال بـه کـار

برده شد. 

3 فرانسیس گالتون

 (1822 -1911)

گالتون معدود کسانی است که به نظر روان شناسان داراي بهره هوشی معادل 200 بوده است. او معتقد بودد« تا زمانی که

تخیلات و تفکرات و اتفاقات عالم و طبیعت و عقل در قیداندازه و عدد نیاید، نمی توان آن ها را در قلمرو علم در آورد». گالتون

(1883) یکی از نخستین کسانی است که به مطالعه واندازه گیري تفاوت هاي فردي پرداخت. او عقیده داشت که بین توانایی

ذهنی (هوش) و تمیز حسی رابطه وجود دارد. هر چه میزان هوش بالاتر باشد، سطح تمیز حسی نیز بالاتر است. بر این اساس

بود که براياندازه گیري قدرت تمیز حسی، آزمون هاي مختلفی را ابداع کرد. وي معتقد بود که با این آزمون ها می توان هوش

و توانایی هاي ذهنی افراد را مورد اندازه گیري قرار داد. 

فصل دوم : طبقه بندي انواع آزمون هاي روانی

آزمون ها را بر حسب ملاك هاي متفاوت می توان به انواع مختلف طبقه بندي کرد. در اینجا انواع آزمون ها را بر اساس برخی

از ملاك ها طبقه بندي می کنیم. 

1- از نظر مشخصات خارجی یا فرم و شکل 

1 الف- آزمون هاي مود- کاغذي

: در این آزمون ها آزمودنی به طور کتبی به سوال هایی که از او پرسیده می شود، پاسخ می

دهد. 

ب- آزمون هاي عملکردي

: در این آزمون هاي از آزمودنی خواسته می شود که یک سلسله کارهاي دستی بر روي ابزارهایی 2

که به او ارائه می شود، انجام می دهد. 

2- از نظر ماهیت و محتواي ظاهري (استفاده از کلام) 

الف- آزمون هاي کلامی 3 در این آزمون هاي سوال ها به صورت گفتاري یا نوشتاري مطرح می شود 

و آزمودنی پاسخ خود را به صورت گفتار یا نوشتار ارائه می کند. آزمون هاي کلامی معمولاً وابسته به فرهنگ هستند. 

ب- آزمون هاي غیر کلامی

:1

آزمون هایی هستند که در آن ها نقش زبان به حداقل ممکن کاهش می یابد. آزمون هاي غیر

کلامی ممکن است از نوع آزمون عملکردي باشد. 

3- از نظر اجرا 

الف- فردي، آزمون هاي فردي توسط یک آزمونگر متخصص بر روي یک آزمودنی اجرا می شود. در این آزمون هاي آزمونگر 

پاسخ هاي شفاهی و محوي انجام تکالیف تعیین شده توسط آزمودنی را نیز شب کرده و رفتارهاي بالینی او را در موقعیت

اجراي آزمون نیز یادداشت می کند.

تست کاربرد آزمونهاي روانی در مشاوره 

1- در آزمون رورشاخ، به عناصري مانند شکل، رنگ و حرکت، که در ادراك لکه و معنی بخشی به آن نقش

مهمی دارند، چه می گویند؟ 

1) محتوا 2) محل ادراك 

3) تعیین کننده ها 4) پاسخ هاي رایج 

2- کدام پرسشنامه براي بررسی منبع کنترل درونی یا بیرونی، تهیه شده است؟ 

1)راتر 2) یونگ 3) آیزنگ 4) برن رویتر 

3- اگر آزمودنی در خرده آزمون هاي حافظه، حساب و تطبیق علائم مقیاس هوشی وکسلر به طور معنی دار

داراي نمراتی کمتر از خرده آزمونهاي دیگر باشد، احتمال....... در وي وجود خواهد داشت. 

1) نقص توجه 2) تفرقه حواس 3) حافظه ضعیف 4) اختلالات یادگیري 

4- کدام دانشمند نظریه سلسله مراتب عوامل گروهی هوش را مطرح کرده است؟ 

1) ترستون 2) ورنون 3) اسپیرمن 4) گیلفورد 

5- پاسخ هاي انضمامی در آزمون کلمات فراخوان یونگ نشانه چیست؟ 

1) افسردگی 2) درون گرایی 3) پرخاشگري 4) برون گرایی 

6- در آزمون رورشاخ کدامیک از موارد زیر جزو «تعیین کنننده ها» طبقه بندي نمی شود؟ 

1) حرکت 2) رنگ 3) مکان 4) فورم 

7- متن کارت هاي آزمون C. A. T بر اساس کدام یک از رویکردهاي روانشناختی ساخته شده است؟ 

1) روانکاوي 2) رفتار گرایی 

3) روان شناسی شناختی 4) روان شناسی انسان گرا 

پاسخنامه 

 3 -1

 1 -2

 2 -3

 2 -4

 4 -5

 3 -6

 1 -7

فهرست مطالب 

کاربرد آزمونهاي روانی.......................................................................................................................... 9

فصل اول: تاریخچه آزمون هاي روانی....................................................................................................... 10

شروع واقعی آزمون هاي روانی ............................................................................................................... 11

3 فرانسیس گالتون

11 ......................................................................................................... (1822 -1911)

1 آلفردبنیه

11 ................................................................................................................ (1857 -1911)

فصل دوم : طبقه بندي انواع آزمون هاي روانی............................................................................................ 13

1-از نظر مشخصات خارجی یا فرمو شکل ................................................................................................. 13

2-از نظر ماهیت و محتواي ظاهري (استفاده از کلام) ..................................................................................... 13

3-از نظر اجرا ................................................................................................................................. 13

فصل سوم: «پایایی آزمون» .................................................................................................................. 17

روش هاي تعیین پایایی ...................................................................................................................... 17

روش دو نیمه کردن آزمون................................................................................................................... 18

روش کودر- ریچاردسون .......................................................................................................................19

فصل چهارم: «روایی آزمون» ................................................................................................................ 20

تعریف و مفهومروایی......................................................................................................................... 20

انواع روایی..................................................................................................................................... 20

روایی سازه..................................................................................................................................... 22

فصل پنجم: هنجارها و نیمرخ ها ............................................................................................................ 24

تعریف نرم ..................................................................................................................................... 24

انواع نرمها..................................................................................................................................... 24

بهره هوشی .................................................................................................................................... 24

نیمرخ روانی ................................................................................................................................... 27

فصل ششم: نظریه هاي هوش ............................................................................................................... 28

ماهیت هوش .................................................................................................................................. 28

بنیه ............................................................................................................................................... 3

مجموعه تستهاي سالهاي اخیر............................................................................................................ 152

پاسخنامه مجموعه تست کاربرد آزمونهاي روانی......................................................................................... 159

مجموعه تست................................................................................................................................164

پاسخنامه .....................................................................................................................................169

منابع ......................................................................................................................................... 173