جامعه شناسی سیاسی  غرب و ایران رشته علوم سیاسی 

 کتاب های آمادگی آزمون دکتری رشته علوم سیاسی ویژه دانشگاه آزاد -به همراه تست ها

بخش اول:مفاهیم کلی

جامعه شناسی سیاسی چه ویژگیهایی دارد؟ 

جامعه شناسی علمی است که به مطالعه رفتار اجتماعی میپردازد بحث جامعه شناسی سیاسی مطالعه رفتار اجتمـاعی و

فهم اجتماعی است.بطوریکه رابطه جامعه و دولت از موضوعات مهم می باشد 

اما جامعه شناسی سیاسی به عنوان یک رشته از کجا پیدا شده است؟ 

از اواسط قرن نوزدهم به بعد رشته علوم سیاسی با تفکر مکتب پوزیتویسم...پیدا شد اولین دانشگاهی که به عنـوان علـم

سیاست تاسیس شده در سال 1880 در کلمبیا میباشد. بطور کلی سه عرصه مورد بررسی قرار می گیرد: 

 1- جامعه شناسی 2 – سیاست 3- اقتصاد 

 جامعه شناسی سیاسی دو عرصه را مورد مطالعه قرار میدهد که جامعه و سیاست دو عرصه اي اسـت کـه ارتبـاط آنهـا

مورد بررسی قرار می گیرد. 

جامعه شناسی سیاسی نه جامعه شناسی است و نه سیاست بلکه در آن به اجزاء جامعه با اجزاء سیاست نمـی پردازنـد

بلکه فرض بر این است که ارتباط اینها را مورد شناسایی قرار میدهیم. 

کسانی که در ابتدا جامعه و سیاست و اقتصاد را مورد مطالعه قرار دادند افرادي مانندآگوست کنت ، کارل مـارکس، جـان

استورات میل، هربرت اسپنسر، امیل دورکیم، ماکس وبر و دیگران اینها همگی به نحـوي بـه مطالعـه جامعـه و سیاسـت

پرداخته اند. 

این اندیشمندان در سه نقطه با هم مشترك بودند اولین نقطه مشترك اینکه اینها معتقد بودند علم اجتماع، علم اقتصاد و

علم سیاست وجود دارد. امکان دارد علم سیاست داشته باشیم یعنی میتوانیم مسـائل سیاسـت را در قالـب الگـو و مـدل

طرح کنیم و به تشریح آن بپردازیم و نظریههاي فراگیر بسازیم یعنی نظریهاي بسازیم که در اکثـر جوامـع صـدق داشـته

باشد. 

- نقطه دوم این است که اینها همگی راجع به جامعه خودشان صحبت میکنند مبنی بر اینکه جامعـه در چـه وضـعیتی

قرار دارد - بیشتر متفکران راجع به گذار از ماقبل صنعتی به صنعتی صحبت میکنند نگران این هسـتند کـه جامعـه اروپـایی در

حال تغییر است و در مورد تغییرات اینها صحبت میکنند. 

تعریف جامعه شناسی سیاسی ، علوم سیاسی ، تفاوت این دو با هم 

تاریخچه جامعه شناسی سیاسی 

سه تحلیل عمده در ارتباط با جامعه شناسی سیاسی از حیطه روش تحقیق 

1- خرد 

2- میانه

3- کلان

نظریه ها 

1- پوزیتویسم ( اثباتی ) کنت – سن سیمون 

2- مارکسیسم: کارل مارکس

مارکسیسم هاي ساختاري 

1- التوسر 

2- پولانزاس

3- کلاوس اوفه

4- رالف میلبند

نمونه سوالات تستی 

1- از نظر پارسونز بهترین شیوه براي درك کل واقعیت اجتماعی کدام است؟ 

 1) آن را تجزیه به اجزا کنیم. 

 2) آن را به عنوان نظام درك کنیم. 

 3) از روش درون فهمی براي درك آن بهره مند شویم. 

 4) آن را در قالب محیطش درنظر بگیریم. 

2- ریشه منازعه در جامعه از نظر پارسونز کدام است؟ 

 1) طبع شرور انسان 2) دیو خویی و ستیزه جویی نخبگان قدرت 

 3) ندرت منابع و ارزش ها 4) عدم رشد عقلی بشر 

3- از نظر پارسونز .....................، تبلور ارزش ها و هنجارها در موسسات اجتماعی هستند. 

 1) ارزش ها 2) نهادها 3) نقش ها 4) قوانین 

4- پارسونز معتقد است کارویژه نظام ارزشی هر جامعه ............. ،است. 

1) نیل به اهداف 2) انطباق با شرایط نوین 

 3) حل منازعه 4) ایجاد همبستگی اجتماعی 

5- از نظر پارسونز کارویژه هاي حل منازعه، نیل به اهداف و انطباق به ترتیب توسط کدام نظام ها انجام می

گیرد؟ 

 1) نظام حقوق، نظام سیاسی، نظام اقتصادي 

 2) نظام سیاسی، نظام اقتصادي، نظام حقوقی 

 3) نظام ارزشی، نظام اقتصادي، نظام سیاسی 

 4) نظام حقوقی، نظام سیاسی، نظام ارزشی 

6- از نظر پارسونز در درون نظام سیاسی کدام دستگاه کار ویژه نیل به اهداف را بر عهده دارد؟ 

 1) ایدئولوژي 2) نظام حقوقی 3) بوروکراسی 4) قوه مجریه 

7- در یک نظام سیاسی ایدئولوژي و قانون اساسی کارویژه ...................... را بر عهده دارد. 

 1) حل منازعه 2) انطباق 

3) نیل به اهداف 4) حفظ انسجام و همبستگی اجتماعی 

پاسخنامه سوالات تستی 

1- گزینه 2 صحیح است. به نظر پارسونز بهترین شیوه براي درك کل واقعیتی اجتماعی آن است که آن را به عنوان یـک

سیستم ادراك کنیم چرا که جامعه نیز همچون سیستم هاي مکانیکی یا ارگانیکی مجموعه اي از اجزاست کـه بـین آنهـا

روابط متقابل وجود دارد. 

2- گزینه 3 صحیح است. از نظر پارسونز ندرت منابع و ارزش ها موجب رقابت می گردد و از این رقابت منازعه بر می خیزد. 

3- گزینه 2 صحیح است. 

4- گزینه 4 صحیح است. از نظر پارسونز کارویژه نظام ارزشی هر جامعه اي «ایجاد مبانی همبستگی اجتماعی» است. 

5- گزینه 1 صحیح است. از نظر پارسونز نظام ارزشی حفظ انسجام و همبستگی اجتماعی، نظـام حقـوق کـارویژه ایجـاد

همبستگی و حل منازعه، نظام سیاسی کارویژه نیل به اهداف و نظام اقتصادي کارویژه انطباق با شرایط جدید را بر عهده دارند. 

6- گزینه 3 صحیح است. 

7- گزینه 4 صحیح است.