فهرست مطالب

عنوان 

هدف کلی

هدف جزیی

روش گردآوری اطلاعات

مقدمه

پیرامون واژه ایران 

ریشه‌شناسی واژه  ایران

ممالک ایران

ممالک محروسه ایران

فارس

معنی محدود

معنی گسترده

عجم و مملکت عجم

مقاله سعید نفیسی برای بازگشت نام ایران

اعلامیه رسمی دولت ایران

علت نامگذاری

منابع

هدف کلی:

در چه زمانی و توسط چه کسی نام ایران گذاشته شد؟

هدف جزیی:

1. کشور ایران در قدیم با چه نام های دیگری شناخته می شد؟

2. علت نامگذاری کشور ایران به این نام چه بود؟

روش گردآوری اطلاعات:

جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و با استفاده از منابع مکتوب ماننده کتاب ، مجله ، روزنامه ، مقالات و همچین از سایت های اینترنتی استفاده شده است.

مقدمه

در طول تاریخ برای سرزمین ایران نام‌های فراوانی به‌کار رفته که مهم‌ترین آن‌ها دو نام ایران و پرشیا است.

آریاییان سرزمین خود را ایریوشَیُنِم یا ایریو دئینگهونام یعنی «مساکن آریائیان» می‌خواندند و بعدها که دارای حکومت و پادشاهی شدند، میهنشان را ایریانو خْشَثْرُ یعنی «پادشاهی ایرانیان» خواندند. این نام بعدها اِئران شَتْر و «ایران شَهر» شده که «ایران» کوتاه‌شده همین نام است .

در کتاب اسناد نام خلیج فارس، میراثی کهن و جاودان، صص ۲۲–۴۷ نام‌های سرزمین ایران را شرح و بسط داده شده‌است. بنابر اسناد تاریخی، شواهد، قراین، فرهنگ شفاهی، کشفیات باستان‌شناسی و زبان‌شناسی می‌توان گفت چهار نام برای سرزمین ایران به‌کار رفته‌است:

1.     سرزمین جم، مملکت العجم، بلاد العجم یا بلاد فارس (در ادبیات فارسی، عربی و ترکی)، کشور عجم در ادبیات پارسی و ترکی. در مثالهای متون تاریخی می‌توان به عبارت بحر عجم و خلیج فارس یا خسروان عجم به معنی شاهان ایران اشاره نمود.

2.     میدیا در ادبیات اروپایی سرزمین میانه یا اراکستان در جغرافیای اسلامی

3.     سرزمین پارس و پرس در ادبیات اروپایی ‏(en)‏ (مملکت فارس در ادبیات عربی و پارسی)

4.     کشور ایران ایرانویچ (آریانا، ایراک، اراک، عراق و ایلام) از نظر زبانشناسی ریشه‌های واحدی دارند.

پیرامون واژه ایران

با وجود اینکه ایران تنها نامی است که نزد ایرانیان بطور مستمر در طول هزاران سال بکار می‌رفته‌است و تنها در شاهنامه بیشتر از ۷۲۰ بار و در کتاب عبید زاکانی بیشتر از ۴۰۰ بار واژه ایران و ایرانا بکار رفته‌است؛ و نماد یکپارچگی و تقدس به خود گرفته‌است اما اروپائیان و مردمان غرب تا اواخر سده هفده هیچگاه بکار نبرده‌اند یا به ندرت این نام را بکار برده‌اند و در عوض همواره پرشیا را بجای ایران بکار می‌برده‌اند. در تمامی اسناد و قراردادها سده‌های گذشته بین ایران و دولتهای خارجی نیز در متن فارسی ایران و در متن‌های خارجی نام پرشیا بکار رفته‌است. بعضی‌ها ایران ویج را به معنی اقوام ایرانی تعبیر کرده‌اند که این تعبیر اشتباه است. ویج - ویچ - بیج و بیجه همگی یک ریشه دارند و به معنی سرزمین و زمین و کشتکر و کشور است. هریک از این نامها در نقشه‌ها و اسناد تاریخی متفاوتی به کار رفته‌اند.