مصادیق و اشکال فساد اداری

درهیچ دوره ای مردم ازفساداداری درامان نبوده اندازاسنادموجود از2300سال قبل تاکنون درهردوره به نحوی فساداداری وجودداشته است تحقیق ازنظرهدف ،کاربردی وازنظرنوع گردآوری داده هاتوصیفی –تحلیلی می باشد.اگردرسالهاقبل حضرت علی (ع)کارگزاران ومسئولان حکومتی تذکر به دوری ازفساد می دادندچون ازنظرایشان میان حکومت وحاکمان وفسادمردم رابطه تنگاتنگی وجوددارد.موضوع سلامت اداری دردستگاههای دولتی یکی ازمهم ترین موضوعاتی است که ابتدای انقلاب اسلامی موردتوجه بزرگان انقلاب ومبارزه باآن ازاصول برشماری شده است.ودربرهه های مختلف توسط رهبرمعظم انقلاب اسلامی تذکرات جدی دراین زمینه ارائه گردیده است وفرمان هشت ماده ای ایشان فصل الخطاب می باشد. لذا نخستین گام در پایش سلامت اداری و مبارزه با فساد، آگاهی از کم و کیّف فساد و این خود نیازمند سنجش و ارزیابی میزان سلامت نظام های  اداری است. در این جهت بی شک مهم ترین چالش به طبیعت انتزاعی این پدیده و دشواری طرح ریزی روش های مناسب برای سنجش و اندازه گیری آن برمی گردد.سنجش میزان سلامت و یا فساد سطوح گوناگون قبل از هر چیز مستلزم در اختیار داشتن شاخص هایی معتبر و متناسب با ویژگی ها و طبیعت اهداف و وظایف واحد های مورد مطالعه درسطوح مختلف است. اگرچه تشابه ساختاری و کارکردی دستگاه های اجرایی درنظام اداری کشور، تعریف شاخص هایی مشترک در این زمینه را امکان پذیر می سازند، اما با توجه به تفاوت و تنوع وظایف دستگاه های، دستیابی به ارزیابی واقع بینانه، صحیح و دقیق بدون در نظر گرفتن شاخص های متناسب با طبیعت وظایف و مأموریت های هر سازمان – و تنها براساس شاخص های مشترک – میّسر نخواهد بود و اهمیت این امر به ویژه در مورد دستگاه های اجرایی که از گستردگی، تنوع و تخصصی بودن وظایف و ماموریت ها برخوردارند، دو چندان می گردد.

واژگان کلیدی: فساد – اداری - مقام معظم رهبری- سازمان دولتی

مقدمه

گفته می شود که فساد اداری با شکل گیری اولین حکومت های خودکامه در تاریخ، پدید آمده است. مطالعه تاریخ سیاسی جوامع انسان نشان می دهد که تقریباً در هیچ دوره از حیات حکومت ها، مردم از شکل های مختلف فساد اداری در امان نبودند. برای مثال، در یکی از اسناد مربوط به 2300 سال قبل ذکر شده است که حاکم یکی از مناطق هند به چاندرا گوپتا، چهل روش مختلف را برای اختلاس از منبع دولتی، گوشزد می کند.بعضی از انواع اختلاس ها عبارتند از، حساب سازی برای هزینه های جاری، تطمیع حسابداران و خزانه داران برای مخدوش سازی در برآورد هزینه ها، تبانی با سرکارگران برای پرداخت حقوق و دستمزد کمتر به کارگران، برآوردهای نادرست مالیاتی بازرگانان و اصناف، همدستی با رایزنان در هنگام حمل وجوه دولتی، حیف و میل کالاها و اموال دولتی، گمراه کردن نگهبانان انبارهای کالا و مواد و نیز صندوق داران خزانه ها و  نظایر آن.