علی‌رغم تحقیقات قابل توجهی که تاکنون در حوزه مدیریت دانش صورت گرفته است، کمتر پژوهشی به‌طور جامع به بررسی کلیه مولفه‌های زیر ساختی مدیریت دانش پرداخته است. لذا این تحقیق سعی دارد تا مولفه‌های مربوط به زیرساخت های پیاده سازی مدیریت دانش را به‌طور جامع و یکپارچه در بین دستگاه های اجرایی ستادی استان سیستان و بلوچستان مورد بررسی و  تجزیه و تحلیل قرار دهد. در این فصل قصد داریم تا اهمیت، سوالات پژوهشی و مسیر انجام تحقیق را به اختصار تبیین نموده تا تصویری کلّی از آن حاصل گردد.

الزامات مدیریت دانش، سازوكاری است كه سازمان از طریق آن دانش را مدیریت می كند و افراد در بخش های متفاوت آن، دانش خود را از طریق این زیرساخت تسهیم می كنند، به طوری كه اعضا بتوانند از آن دانش به طور كاملاً اثربخش استفاده كنند. این زیرساخت باعث می شود، فرآیندهای ضروری دانش با حداكثر كارآیی صورت گیرند، از فناوری ها اعم از سخت افزار و نرم افزار كارآمدتر استفاده شود و خلق، تسهیم و به  كارگیری دانش انجام پذیرد. هدف اصلی این زیرساخت، چیزی جز جریان دادن دانش در رگ های فرآیندهای كاری سازمان نیست. الزامات مدیریت دانش شامل الزامات فرهنگی، الزامات فرایندهای دانشی و الزامات فناوری اطلاعات می باشد.

مدیریت دانش را نباید با مدیریت داده ها اشتباه كرد. مدیریت داده ها بر فرآیند و فناوری تمركز دارد، در حالی كه اركان مدیریت دانش، افراد و توانایی جمعی آنان برای تشریك مساعی سریع و اثربخش است. بدون مدیریت داده ها، مدیریت دانش موفق نخواهد بود. پیوند دادن این دو، نیازمند تعهد به فرهنگ تسهیم دانش است. سازمان برای رسیدن به این منظور چاره ای جز سرمایه گذاری و تعهد به ایجاد فرهنگ مطلوب سازمانی ندارد. بدون آنكه افراد نسبت به دانش تعهد داشته باشند و فعالیت های فعلی دانش را بپذیرند، زیرساخت دانش موفق نخواهد بود. همچنین، بدون داشتن یك زیرساخت فناوری كه به اندازه كافی برای پشتیبانی فعالیت های دانش قوی باشد، زیرساخت  دانش عمل نمی كند و تا زمانی كه فرآیندهای مبتنی بر دانش نباشند نیز، مدیریت دانش دارای زیرساخت مناسبی برای عمل نخواهد بود(سیوان ، ۲۰۰۰). استعاره انتقال علم از بازو به مغز و تبدیل اطلاعات به دانش و نهایتاً به كار یا خروجی مشخص دارای ارزش افزوده، حاكی از آن است كه تنوع، خلاقیت، نوآوری و دانش محور شدن سازمان ها، انتخابی اجتناب ناپذیر برای سازمان های قرن بیست ویكم خواهد بود(میشل و رایس ، ۲۰۰۷). 

همان گونه که بیان شد مبانی زیر ساخت مدیریت دانش شامل نظام فناوری اطلاعات، فرایندهای دانش و فرهنگ سازمانی می باشد که این مبانی منجر به استفاده کامل از دانش می گردند. این تحقیق نیز با مفروض داشتن این سه عامل در پی تبیین و سنجش وضعیت هر یک از این عوامل در سازمان های مورد مطالعه جهت استقرار مدیریت دانایی و نیز رتبه بندی آنها به منظور توجه و تقویت عوامل ضعیف تر می باشد. لذا با توجه به اهمیت بحث الزامات و زیرساخت های پیاده سازی مدیریت دانش، سوال اساسی تحقیق حاضر این است که دستگاه های اجرایی ستادی در استان سیستان و بلوچستان از نظر زیرساخت های مدیریت دانش در چه سطحی هستند؟ رتبه بندی آنها به چه صورتی است؟ 

و راهکارهای بهبود وضعیت این سازمان ها در ارتباط با زیرساخت های مدیریت دانش کدامند؟

فهرست مطالب

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش 9
2-1-مقدمه 10
2-2- مدیریت دانش 10
2-3- مبانی تئوریک مدیریت دانش 11
2-3-1- دانش چیست؟ 11
2-3-2-روابط داده، اطلاعات و دانش 15
2-3-3- عناصر دانش 16
2-3-4- ویژگی های دانش 19
2-3-5-انواع دانش 22
2-3-5-1- انواع دانش از نظر نوناکا 22
2-3-5-2-انواع دانش از نظر جورنا 23
2-3-5-3-انواع دانش از نظر ماشلوپ 24
2-3-5-4- طبقه بندی بلاکلر از دانش 25
2-3-5-5- طبقه بندی لیدنر و علوی از دانش 26
2-4-مدیریت دانش چیست؟ 26
2-4-1-انتقادات وارد بر مدیریت دانش 27

2-4-2- تاریخچه و علل پیدایش مدیریت دانش 29

2-4-3- تكامل مدیریت دانش 31
2-4-4- ظهور مدیریت دانش 32
2-4-5-فرآیند تكامل مدیریت دانش 33
2-4-6-چرخه مدیریت دانش 37
2-4-6-1-تولید دانش 37
2-4-6-2-جمع‏آوری دانش 42
2-4-6-3- الگوبرداری 44
2-4-6-4- دسته‏بندی دانش 46
2-4-6-5- ذخیره دانش 46
2-4-6-6- انتشار دانش 50
2-4-6-7- بکارگیری دانش 54
2-4-6-8- یکپارچگی دانش 54

2-5- مدل‌های مدیریت دانش 55

2-5-1- مدل عمومی دانش در سازمان 55
2-5-2- مدل نوناكا 57
2-5-3- مدل شش بعدی مدیریت دانش 59
2-5-4- مدل رن جانستون 61
2-5-5- مدل ادل و گراسیون 62
2-5-6- مدل استیوهالس 64
2-5-7- مدل ایجاد و كاربرد دانش ویگ 65
2-5-8-مدل دانش شناسی سازمانی وان كروگ و روس (1995) 70
2-5-9- مدل مدیریت دانش چوو 70
2-5-10-مدل مدیریت دانش بویست 73
2-5-11- چهارچوب مدیریت دانش پرابست 75
2-6- زیرساخت‌های مدیریت دانش 77
2-6-1-عامل فنی (فناوری اطلاعات) 78
2-6-2- عامل فرهنگ سازمانی 80
2-6-3- حمایت مدیریت 82
2-6-4-حس تعلق سازمانی 83
2-6-5- مشاركت در تصمیم گیری 83
2-6-6- عامل مدیریتی 83
2-6-7- فناوری‌های مدیریت دانش 84
2-6-8- مدیریت محتوا 85
2-6-9- طبقه بندی دانش 87
2-6-10- گروه افزار 87
2-6-11- گروه های تسهیم تجربه آن لاین 89
2-6-12- پورتال های سازمانی 90
2-6-13- تحلیل و طراحی شبكه اجتماعی(اس. ان. ای) 92
2-6-14- یادگیری الكترونیك 93
2-6-15- داستان گویی و حكایات 94
2-6-16- ابزارهای بی سیم برای انتقال دانش 94
2-6-17- سیستمهای مدیریت نوآوری و ایده 95
2-6-18- تركیب ابزارها و فناوری های مدیریت دانش 96
2-6-18- سیستم‌های خبره 98

2-7- مبانی زیر ساخت مدیریت دانش 99

2-7-1- فرهنگ سازمانی 100
2-7-1-1-حمایت مدیریت  102
2-7-1-2-حس تعلق سازمانی  102
2-7-1-3-مشارکت در تصمیم گیری 102 
2-7-2-فرآیندهای دانش  103
2-7-2-1-پردازش دانش  103
2-7-2-2- انتقال دانش 104
2-7-2-3- تسهیم دانش 104
2-7-3- نظام فناوری اطلاعات  105
2-7-3-1- سیستمهای اطلاعاتی   106
2-7-3-2-مدیریت فناوری اطلاعات  106
2-7-3-3-فرآیندهای کسب اطلاعات  107
2-8- پیشینه پژوهش 107
2-9- جمع بندی 109

منابع و ماخذ

فهرست جدول‌ها
جدول 2-1: کاربرد انواع مختلف دانش در ساختارهای پنج گانه مینتزبرگ 24
جدول 2-۲: نخستین تلاش ها در راستای مدیریت دانش 29
جدول 2-3 : مدل مدیریت دانش با توجه ساختار كار (جانستون، 2000) 61
جدول 2-4: مدل مدیریت دانش ویگ- سطوح درونی‌سازی (ویگ، 1993) 66
جدول 2-5: ماتریس مدیریت دانش (ویگ، 1993) 68
جدول 2-6: مدل دانش بویست (1987) 75
جدول 2-7: اهداف و نیازمندی‌های پورتال دانش سازمانی 91
جدول 2-8: طبقه‌بندی ابزارهای فناوری اطلاعات بر مبنای زمان و مكان همكاری افراد (رائو، 2005) 96
جدول 2-9: ابزارهای فناوری اطلاعات برای فرآیندهای مدیریت دانش (رائو، 2005) 97
جدول 2-10: ابزارهای فناوری اطلاعات در مدل مارپیچ دانش (نوناكا و تاگوچی، 2001) 98

فهرست شکل‌ها 
شکل 2-1: سلسله مراتب دانش 12
شکل 2-2: چرخه مدیریت دانش 37
شکل 2-3: چرخه تولید دانش 39
شکل 2-4: مدل عمومی دانش در سازمان 56
شکل 2-5: چارچوب مفهومی فرایندهای ایجاد دانش 58
شکل 2-6: مدل شش بعدی مدیریت دانش (تومی و پری، 2001) 59
شکل 2-7: سلسله مراتب اشكال دانش (ویگ، 1993) 69
شکل 2-8: مروری بر مدل مدیریت دانش چوو (1998) 73
شکل 2-9: مدل مدیریت دانش (بویست، 1998) 74
شکل  2-10: چهارچوب مدیریت دانش با محوریت اجزای اصلی تشكیل‌دهنده (پرابست و همكاران، 2000) 77
شکل 2-11: مبانی زیر ساخت مدیریت دانش(sivan, 2000) 100