كليات:

سقف بتني مجوف و بلوك سقفي حاصل از عناصري كه وزن هر متر مربع آن در مقايسه با سقفهاي توپر متداول نظير تير آهن ضربي كمتر است. عناصر متشكله آن عبارتند از:

الف: تيرچه‌هاي پيش‌ساخته( فلزي يا بتني) بعنوان عنصر كششي و باربر

ب: قطعات پركننده توخالي(مجوف) بعنوان قالب

ج: بتن به عنوان عنصر تركيبي، پوششي و فشاري

د: ميلگردهاي حرارتي و توزيع بار

عناصر فوق‌ا لذكر با مشخصات مشروحه زير تهيه مي‌گردند.

الف- تيرچه‌هاي پيش‌ساخته

1- تيرچه تمام فولادي – كه قطعات نبشي، سپري، تسمه و يا ورق خم شده تهيه مي‌شود. تيرچه فلزي كه بطور معمول از ورق خم شده تهيه مي‌گردد از دو قسمت فوقاني و تحتاني تشكيل مي‌گردد. اتصال اين دو قسمت بوسيله تسمه و با ضمائمي كه بوسيله پرس در ورق ايجاد گشته با جوش الكتريكي صورت مي‌گيرد.

لازم به تذكر است كه بدليل مصرف زياد ورق آهن تيرچه‌ها و سنگيني ناشي از آن، در حال حاضر اين تيرچه‌ها متداول نمي‌باشد.

 2- تيرچه‌هاي تمام بتن مسطح- از بتن و ميلگرد( آجدار* )تهيه مي‌شوند( شكل 2). خرباي بعضي از انواع اين تيرچه‌ها از ورق و يا تواماَ ارزاق و ميلگرد مي‌باشد.( شكل 3)

3- تيرچه‌هاي با قالب  سفالي-  از قرار دادن ميل‌گرد آجدار و بتن ريزي در قالب سفالي تهيه مي‌گردند.

4-  تيرچه‌هاي بتني پيش تنيده- اين نوع تيرچه معمولاَ با يك سطح مقطع سپري شكل كه در قسمت تحتاني توسط سيم(تك رشته‌اي) و يا كابل( چند رشته‌اي) مسطح شده است تهيه مي‌گردد بدين صورت كه بمنظور ازه يادتاب كششي تيرچه و تقليل ابعاد آن و همچنين اقتصادي بودنش قبل از بتن‌ريزي تيرچه‌ها در كارخانه، ميلگردها با روش خاص و وسايل مخصوص كشيده شوند كه اصطلاحاَ به آنها تيرچه‌هاي بتني پيش‌تنيده مي‌گويند.( شكل5)

 ب- قطعات پركننده توخالي( مجوف)

اين قطعات كه در بين تيرچه‌ها قرار مي‌گيرند جنبه قالب داشته و علاوه بر آن عايق حرارتي و صوتي نيز مي‌باشند. قطعات مذكور بصورت بلوكهاي سفالي يا بتني توليد ميگردند كه بسته به فواصل تيرچه‌ها (كه در ضخامت سقف اثر ميگذارد) ابعاد آنها تغيير ميكنند و بهمين دليل با مشخصات گوناگون تهيه ميگردند.(شكل6)

ج- بتن

بتن بعنوان عنصر تركيبي و پوششي مقاومت فشاري را در سطح مقطع بالاي تير تحمل كرده و نهايتاَ به تيرچه‌ها منتقل ميكند. بتن با تيرچه و جداره خارجي قالبها مقطع مركبي را تشكيل ميدهد كه اساس محاسبات اين نوع سقفها ميباشد. ابعاد اين مقطع مركب بستگي به دهانه سقف، بارهاي وارده و فواصل تيرچه‌ها داشته و شكل ظاهري آن به طرح تيرچه و بلوك بستگي دارد(شكل 7)

د- ميلگرد‌هاي حرارتي و توزيع بار

اين ميلگردها يكي از اعضاي مقطع مركب ميباشد كه پس از قرار دادن تيرچه‌ها و سفالها ميبايستي نصب گردند و جهت تقسيم و توزيع تنش‌هاي ناشي از نيروي فشاري و انبساط حرارتي سطح بتن بكار ميروند. اين ميلگردها در جهت عمود بر تيرچه‌هاي پيش ساخته بافصله‌هاي مشخص نصب ميگردند و اكثراَ در مورد تيرچه‌هاي پيش فشرده ميايستي بصورت شبكه قرار گيرند.