ساخت و فرمولاسيون گرانول جوشان پوسته دانه اسفرزه

نوع فایل: word

قابل ویرایش 100 صفحه

چکیده:

در اين تحقيق فرآورده جوشان حاصل از پوسته دانه اسفرزه در خانواده بارهنگ بصورت گرانولاسيون مرطوب تهيه شد. پوسته دانه اسفرزه از شركت ايران داروك تهيه تحت و تست‌هاي فارماكوپه‌اي شامل: (ضريب تورم، خاكستر تام، وزن خشك و مواد ناخالصي) مبتني بر استاندارد رفرانس‌ها قرار گرفت. سپس فرمولاسيونهاي متعددي، (در مجموع 30 فرمولاسيون) شامل نسبت‌هاي متفاوتي در پوسته‌ دانه اسفرزه، اسيد و بازهاي مختلف شامل (اسيد سيتريك،‌اسيد تارتاربك و سديم بي‌كربنات)،‌پلي و منيل پيروليدون بعنوان چسباننده، افزودنيهاي ديگر شامل (رنگ دهنده، طعم دهنده و شيرين كننده)‌ با هم مخلوط هستند و توسط اتانول %90 به گرانول تبديل شدند گرانولهاي تهيه شده از يك بامش 10 عبور داده شدند و در آون با دماي  سانتي‌گراد خشك گرديدند. سپس از يك بامش 20 عبور داده شد. نتيجه فرمولاسيونها تهيه شده توسط خصوصيات ظاهري، زمان جوشش وPH، ريزش و ميزان ماده مؤثره بررسي شد. البته بايد توجه داشت كه هر گرم از گرانول تهيه شده معادل 40 ميلي‌ليتر موسيلاژ به دنبال اضافه كردن بافر با 8/6= PH مي‌دهد.

3 فرمولاسيون با طعم‌هاي مختلف تهيه شد و توسط 10 نفر از داوطلبين سالم تست شد. بعد از انجام آناليز‌هاي آماري (فريدمن- ويكگسون)، بهترين فرمولاسيون شامل (%9 اسيد سيتريك، % 19 اسيد تارتاريك با %32 سديم بي كربنات، % 40 پوسته دانه اسفرزه، 300 ميلي‌گرم ساكاند، 750 ميلي‌گرم آسپارتام) انتخاب شد. سرانجام مطالعات پايداري تبريع شده روي فرمولاسيون منتخب به مدت 6 ماه در دماي  سانتي‌گراد و رطوبت % 75 انجام شد. در طي ماه 1، 2، 3 و 6. نمونه گيري انجام و تستهاي فيزيكوشيميايي روي فرمولاسيون صورت گرفت. در نتايج اختلاف معني‌داري (05/0 > P) ديده نشد و پارامترهاي گفته شده در بالا در طي 6 ماه روي فرمولاسيون انجام گرفت.

كلمات كليدي: پسيلوم اواتا، گرانولهاي جوشان، پوسته دانه اسفوزه، فرمولاسيون گرانول، گرانولاسيون مرطوب، مطالعات پايداري.

 پيشگفتار:

امروزه ضمن گسترش روز افزون تحقيقات در زمينه داروهاي گياهي، تجويز و كاربرد آنها روز به روز در كشورهاي مختلف جهان رو به افزايش است. علت عمده اين توجه آن است كه گياهان در قرن‌هاي پيش مورد مصرف دارويي بوده‌اند و اثرات درماني آنها در طول ساليان متمادي تجزيه و به اثبات رسيده است، كشور ايران نيز از لحاظ جغرافيايي و آب و هوايي از موقعيت مناسبي برخوردار است و برخورداري از اين عامل مهم باعث گرديده در بين گياهان دارويي موجود در ايران كه رشد گونه‌هاي مختلف گياهي در آن امكان پذير باشد همچنين سابقه بسيار طولاني در كاربرد آنها توسط دانشمندان بزرگ و صاحب نام، از پيشروان استفاده از گياهان در درمان بوده و نقش بسزايي در تكامل گياه درماني در طي قرون و اعصار ايفا نموده است.

گياه اسفرزه با نام علمي Psylium ovata به منظور درمان يبوست و ضد التهاب دستگاه گوارشي به كار مي‌رود. البته اثرات درماني متعددي به غير از موارد بالا از اين گياه كشف شده، از جمله اين كاربرد‌ها مي‌توان: كمك به كاهش كلسترول خون و همچنين كاهش قند خود در افراد ديابتي را نام برد. لذا با توجه به اثرات درماني اين گياه، پذيرش بهتر بيماران و سهولت مصرف توسط بيماران و عدم وجود آن به صورت جوشان در بازار دارويي كشور، در اين پايان‌نامه اقدام به تهيه فرمولاسيون گرانول جوشان پوسته دانه اسفرزه نموديم. لازم به ذكر است اثر درماني اسفرزه هم در دانه و هم در پوسته دانه آن موجود مي‌باشد كه خاصيت معيني آن در پوسته دانه 5 برابر دانه اسفرزه مي‌باشد.

فهرست مطالب:

چكيده فارسي

چكيده انگليسي        

پيش گفتار      

بخش اول – مباحث نظري

فصل اول – اسفرزه

1-1 اسفرزه    

1-1-1- ريخت شناسي          

2-1-1- زمان جمع‌آوري

3-1-1- خرده نگاري     

4-1-1- طرز نگهداري   

5-1-1- دامنه انتشار   

6-1-1- مواد متشكله  

7-1-1- مواد مصرف گياه        

8-1-1- مهم‌ترين اثرات گزارش شده اسفرزه    

1-8-1-1- بيماريهاي قلبي – عروقي    

9-1-1- نحوه مقدار مصرف به عنوان ملين گياهي       

10-1-1- مكانسيم اثر  

11-1-1- موارد عدم مصرف     

12-1-1- در دوران بارداري و شيردهي  

13-1-1- تداخل دارويي          

14-1-1- موارد احتياط  

15-1-1- اشكال دارويي         

2-1- كنترل كيفي و كمي شيميايي پوسته دانه اسفرزه        

فصل دوم – يبوست

1-2- يبوست   

2-2- اتيولوژي  

3-2- درمان     

1-3-2- درمان غير دارويي       

2-3-2- درمان دارويي  

4-2- سوء مصرف ريلمين‌ها     

فصل سوم – كليات فرآورده‌ جوشان

1-3- مقدمه   

2-3- تعريف پودر         

1-2-3- انواع پودرها    

3-3- تعريف گرانول      

1-3-3- انواع گرانولها   

4-3- مزاياي فرآورده‌هاي پودري و گرانولي       

5-3- معايب پودرها و گرانولها   

6-3- كلياتي در مورد فرآورد‌ه‌هاي جوشان       

1-6-3- مكانسيم ايجاد جوش در فرآورده‌هاي جوشان   

2-6-3- مواد بكار رفته در فرآورده‌هاي جوشان   

1-2-6-3- منابع اسيدي         

2-2-6-3- منابع بازي   

3-2-6-3- چسباننده    

4-2-6-3- تركيبات شيرين كننده          

5-2-6-3- تركيبات طعم دهنده  

6-2-6-3- رنگ دهنده  

7-2-6-3- مواد افزايش دهنده محلوليت          

8-2-6-3- مواد پايدار كننده      

7-3- بسته‌‌بندي        

8-3- انواع فرآورده‌هاي جوشان

1-8-3- پودرهاي جوشان        

2-8-3- گرانولهاي جوشان      

1-2-8-3- گرانولاسيون مرطوب

1-1-2-8-3- مزاياي گرانولاسيون مرطوب          

2-2-8-3- گرانولاسيون خشك  

3-2-8-3- گرانولاسيون به روش ذوب    

9-3- آزمايشات كنترل فيزيكوشيميايي گرانولهاي جوشان        

1-9-3- خصوصيات ظاهري      

2-9-3- تعيين مقدار موثره دارويي       

3-9-3- زمان جوشش و انحلال

4-9-3- PH محلول      

5-9-3- تعيين مقدار رطوبت گرانولها     

10-3- آزمايشات پايداري و تعيين غير مفيد دارو

1-10-3- آزمايش پايداري تسريع شده  

2-10-3- آزمايش پايداري ادواري         

3-10-3- عمر قفسه‌اي         

فصل چهارم – كار تجربي

بخش دوم : مباحث تجربي

1-4- مقدمه   

2-4- وسايل و دستگاههاي بكار رفته   

3-4- مواد بكار رفته     

4-4- تهيه پودر پوسته دانه اسفرزه     

1-4-4- كنترل‌هاي كيفي و كمي شيميايي پوسته دانه اسفرزه         

5-4- تعيين ريزش پودر  

6-4- تهيه گرانول جوشان       

7-4- آزمون‌هاي كنترل فيزيكوشيميايي

1-7-4- بررسي خواص ظاهري

2-7-4- تعيين ريزش گرانولها    

3-7-4- آزمون تعيين PH محلول          

4-7-4- تعيين مدت زمان جوشش و چگونگي انحلال    

5-7-4- آزمون تعيين مقدار موثر دارويي

6-7-4- آزمايش پايداري          

1-6-4- انتخاب مخلوط اسيد و باز در حضور اسفرزه      

2-6-4- استفاده از سورفكتانت‌ها       

3-6-4- اصلاح طعم فرمولاسيونهاي منتخب     

4-6-4- اصلاح طعم فرمولاسيون توسط شيرين كننده   

5-6-4- انتخاب فرمولاسيون نهايي      

فصل پنجم – نتايج و بحث

1-5- مقدمه   

2-5- نتايج و بحث مربوط به مطالعات انجام شده بر روي ريزش پودر اسفرزه     

1-2-5- تابعيت ريزش پودر اسفرزه       

2-2-5- نتايج حاصل از بررسي ريزش پودر اسفرزه توسط دستگاه ريزش سنج  

3-5- نتايج حاصل از بررسي ريزش پودر اسفرزه با محاسبه انديس كار و ضريب هانسر  

4-5- بررسي فرمولاسيون‌هاي تهيه شده بررسي انتخاب منابع اسيدي و بازي

5-5- بررسي فرمولاسيونهاي تهيه شده جهت دستيابي به PH مناسب         

6-5- بررسي فرمولاسيون‌هاي تهيه شده از سورفكتانتهاي مختلف      

7-5- بررسي فرمولاسيون تهيه شده از منابع اسيدي و بازي، طعم دهنده و شيرين كننده       

8-5- بررسی فرمولاسیون جدول (13-4) حاوی شکر و آسپارتام

9-5- نتايج حاصل از نظر خواهي داوطلبين در مورد 3 فرمولاسيون       

10-5- آزمونهاي پايداري تسريع شده   

11-5- نتيجه‌گيري نهايي        

منابع و مأخذ:

1- زرگری ،ع.، گیاهان دارویی، جلد 4 ،انتشارات دانشگاه تهران؛تهران، 1369، صفحات105-95.

2-ایینه چی، ی.، مفردات پزشکی و گیاهان دارویی ایران، انتشارات دانشگاه تهران؛ تهران،1370 ،صفحات 138-136.

3-امین، غ. ،صالحی ،م. ح .،کاوه، ش .،در فارماکوپه گیاهی ایران، انتشارات وزارت بهداشت درمان و اموزش پزشکی؛معاونت غذا و دارو، 1381، صفحات75-71.

4-امین ،غ. ، متداولترین گیاهان دارویی سنتی ایران، انتشار معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران ؛تهران، 1384، صفحه 46.

5-Drug facts & Comparisons, wolters kluwer, united states ,2007,pp:1644-1645   

6-Duk,J.A. ,Hand book of medicinal Herbs,CRC press LLC,2001,pp:386-387.

7-Ganji,V.,kuo,J., Serum lipid response to psyllium fiber,differences between pre-and post-meno pausal, hypercholesterolemic women, nutrition Journal,2008,pp:7-22.

8-Ziai,S.A., larijani,B., fakhrzadeh,H., et al., Study of psyllium (plantago Ovata)effects on diabetes and lipidemia in the Iranian type II diabetic patients, Journal of medicinal plants, Volume 3,Issue 12, 2004, pp:41-50.

9-شهراز،س.، غازیانی،ط.، انصاری،ش.، وهمکاران.، درسنامه جامع رسمی ایران، انتشارات تیمورزاده؛تهران، سال 1386،صفحات 768-767.

10-انجمن تولید کنندگان داروها و فراورده های گیاهان دارویی، دارونامه گیاهی ایران، انتشارات پروهان؛تهران، سال 1386،صفحات 136و70.

11-Sweeten,S.C., Parfitt,K., Blake,P.S., et al., Martindale, The complete Drug Refrence, royal pharmaceutical society publishing; London ,2007, 35th ed., pp:1134-5.

12-صالحی سورمقی ،م. ح.، گیاهان دارویی و گیاهان درمانی، جلد اول، انتشارات دنیای تغذیه؛ تهران، 1387، صفحات 67-64 .

13-The united states pharmacopeia-National Formulary, The united states pharmacopeial convention, Baltimore,2008, 31st ed., pp:3133.

14-koda-Kimble,M.A., Young,L.Y., Alldredge,B.K., et al., Applied theraptics, The clinical use of drugs, wolters kluwer; philadlphia, 2009, 9th ed., pp: 93-5, 6-31, 12-30.

15-Dipiro,J.T., Talbert,L.R., Yee,G.C., et al., Pharmacotherapy, A pathophysiologic approach, The McGraw-Hill companies; china, 2008, 7th ed., pp:623-629.

16-جعفرخانی، م.، مبانی طب داخلی سسیل ،بیماریهای گوارشی، کبد، مجرای صفراوی، انتشارات تیمورزاده ؛تهران، 1380، صفحات427-425 .

17-قدیمی ،ر.، محقق شلمانی، ح .،زاهدی ،ل .ن.، وهمکاران. هاریسون، دستنامه طب داخلی ،بیماریهای دستگاه گوارش، انتشارات تیمورزاده؛ تهران، 1381، صفحات 696-694.

18-O`connor,R.E., Schwartz,J.B., Felton,L.A., Powders, In:Remington,The science and practice of pharmacy, Hendrickson,R., lippincott Williams & wilkins; Philadelphia, 2005, 21st ed., pp: 716-719.

19-اولتون م .فارماسیوتیکس ترجمه افراسیابی ،ه .،تفقدی،م . ،سجادی ،س . ا .،وهمکاران .، انتشارات دانشگاه علوم پزشکی مشهد؛ مشهد، سال 1385،صفحات 75-70و99-95.

20-Reynols,JEF., Martindale, The extra pharmacopia, 3rd ed., pharmaceutical press; London, 1989.

21-Jiunn,H., Pharmacokinetic and parmacodynamic properties of histamine H2-receptor antagonist, clin pharmacokinetic, 20(3), 1991, pp:218-238.

22-Rowe,R.C., Sheskey,P.J., Weller,P.J., Hand book of pharmaceutical expients, Pharmaceutical press; London, 2003,4th ed., pp:250-251, 183-185, 390-392, 402-403.

23-Cooper, B.F., Gennaro,A.R.,Smith,W.E., Dispensing of medication, 1976, 8th ed.

24-سیه فام م. فرمولاسیون قرص جوشان فروس سولفات، پایان نامه دکترای داروسازی شماره 1166 ،واحد داروسازی دانشگاه آزاد اسلامی،81-1380 صفحات52-51

25-رفیعی تهرانی ،م .،قرص سازی انتشارات دانشگاه تهران ؛تهران ،1377،صفحات90-73 ،219-215

26-رفاهی ،م.، فرمولاسیون و کنترل فیزیکوشیمیایی ORS ،پایان نامه دکترای داروسازی دانشکده داروسازی دانشگاه شهید بهشتی، شماره 681 ، 1382.

27-Gerbino,P.P., Pharmaceutical necessities, In:Remington,The science and practice of pharmacy, Wolter Kluwer co; Philadelphia, 2005, 11th ed., pp:1286-1329.

28-Adjei,A.L., Doyle,R.,and Reiland,T., Flavors and flavor modifier, In:Encyclopedia of pharmaceutical technology, Swarbrick,J., and Boylan,J.C., et al., Vol.6, Marcel Dekker, New York, 1998, pp:101-141.

29-Sheth,B.B., Bandelin,F.J., Compressed tablets, In:Pharmacetical dosage forms tablets, Lieberman,H.A., Lachman,L.,eds., Marcel Dekker, New Yok, 1st edn., pp:109-186.

30-Aulton,M.E., Pharmaceutical practice, Churchill Livingstone; London, 2002, pp:86-95, 89-151, 528-529.

31-Alfred,M., James,S., Arthor,C., Physical pharmacy, Lea & febiger., Philadelphia, 1983, 3rd ed., pp:289-294, 295-302.

32-Dingerman,Th., Steinhilber,D., Folkers,G., Molecular biology in medicinal chemistery, Wiley-VCH, 2004, pp:140,186.

33-Torres,A.I., Esther,M., Wet granulation, In:Encyclopedia of pharmaceutical technology, Swarbrick,J., boylon,J.C.,eds., Marcel Dekker, New York,1994, 1st ed., pp:363-373.

34-اسکوگ ،وست ،هالر،مبانی شیمی تجزیه، جلد دوم، انتشارات مرکز نشر دانشگاهی؛ تهران ،1384، صفحات 478-476.

35-Mohler,R., Effervescent tablets, In:Pharmaceutical dosage forms tablets, New York, 1st edn., 1980, pp:225-258.

  36-Ansel,H.C., Peroral solids and tablets, In:pharmaceutical dosage forms and drug delivery systems, Lippincott Williams and Wilkins, Philadelphia, 2000, 7th edn., pp:196-228.

37-Forsworth,N.R., Screening plants for new medicines, In:Wilson,E.O., biodiversity, Part II, National academy press, Washington, 1989, pp:83-97.

38-Staniforth,J.N., Powder fiow, In:Pharmaceutics the science of dosage form design, Aulton,M.E., Curchill livingstone; London, 1988, 1st ed., pp:600-615.

39-Howard,C.A., Nicholas,G.P., Loyd,V.A., Pharmaceutical dosage forms and drug delivery systems, Willliams & Wilkins; United States, 1995, 6th ed., pp:163-165.

40-Who Export committee on specifications for pharmaceutical preparation, 3rd report, Who technical report series, No.70,1990.