مقدمه  

 بیش از یکصد سال است که آموزش مبحث تکامل بحث انگیزترین مبحث آموزش زیست شناسی بوده است افرادی در جوامع پیش رفته به جرم آموزش دادن این موضوع تحت پیگرد قرار گرفته اند در جامعه ها نویسندگانی برای اجتناب از این بحث ها و مجادله ها کاربرد اصطلاح (تحول در زمان) یا تغییر در گونه ها را به جای واژه ی تکامل تجویز کرده اند (رشد زیست شناسی ، ص 31) .  

 با اینکه موضوع اشتقاق نوعی از نوع دیگر، در فلسفه یونان باستان مطرح بود مع الوصف پیش از قرن نوزدهم به صورت یک مسئله علمی مطرح نشده بود . نخستین کسی که فرضیه تحول انواع را با روش علمی تحقیق کرد لامارک دانشمند فرانسوی بود پس از وی چارلز داروین دانشمند انگلیسی قهرمان داستان تکامل انواع گردید، و با پیشرفت علوم مکتب های دیگری به نام های «نئولامارکسیم و نئوداژنیسم» به وسیله جمعی از دانشمندان به وجود آمد ولی سیر علوم تمام فرضیه ها را مردود  و مطرود شناخت . انچه امروز در محافل علمی مطرح است و طرفداران جدی دارد، همان تحول و تکامل انواع براساس جهش است (دارژینیسم یا تکامل انواع نگارش جعفر سبحانی ، ص 25).  

 تکامل مفهومی وحدت بخش  

 تکامل مفهومی گسترده دارد به گستردگی جهان هستی و کهکشان ها تغییر در گذر زمان. اگر امروزه به مشاهده ی کهکشان ها، ستاره ها و زمین و زندگی روی آن بپردازیم، در می یابیم که وضعیت امروزی با وضعیت گذشته تفاوت دارد. تکامل زیستی یک تئوری علمی است که بیان می کند موجودات زنده تحت پدیده ای که به آن «زاده شدن با تغییر» می گویند از اجداد مشترکی مشتق شده اند. شواهد فراوانی در اخترشناسی، فیزیک، شیمی، عمرسنجی،  زمین شناسی، زیست شناسی و سایر علوم تجربی وجود دارد نشان می دهد تکامل روی می دهد. بنابراین تکامل در علوم مفهومی وحدت بخش دارد. آموختن تکامل به دانش آموزان باعث وحدت بخشیدن به رشته های علم می شود. و به آنان نیروی فکری قدرت مندی برای درک جهان پیرامون می دهد در علم کمتر اندیشه هایی همچون تکامل این چنین بر تفکر ما درباره ی خود و چگونگی ارتباطمان با جهان اثر گذاشته اند از جمله مسائل مهم و زیربنایی در مباحث ایدئولوژیکی اسلامی که امروزه سخت در میان نسل جدیدها به هنگام رویارویی با مکاتب و اندیشه های امروزه تحصیل دانش های عصر مطرح می شود.  

 مسئله ی تکامل به ویژه تکامل زیستی انسان یعنی اینکه آیا انسان از نخستین روزهای پیدایش به همین صورت فعلی بوده و ناگهان آفریده شده است و یا خلقت او تاریخ دارد و مراحل گوناگون را در مسیر تکامل تدریجی گذرانده است؟  

 عقاید متفاوت در مورد تکامل  

 1 ) لامارک : اعتقاد دارد وقتی گرمای آفتاب به درون پیکر جانور ساده ای نفوذ می کند سعی دارد «مولکول ها را از هم جدا کند» ولی چون بین مولکولها پیوستگی خاصی موجود است لذا بین دو عامل گرایی در پی گیرد در نتیجه این عمل حالت کشش مخصوص در ماده ی زنده ایجاد می شود. اجداد زرافه روزی مجبور گشتند در ناحیه فاقد علف زندگی کنند و برای تغذیه از برگ های درختان نزدیک سازند در نتیجه گردن آنها درازتر می شود. دراز شدن زبان مارها و مارمولک ها نیز همینطور براساس این سازش ها انسان از میمون هایی که نیمه خمیده حرکت می کردند تکامل یافته و حالت قائم پیدا کرده باید توجه داشت که لامارک اعتقاد داشت که علت تحول میل و اراده ای جاندار است که می خواهد خود را با محیط تطبیق دهد.  

 2 ) نئولامارکسیم : فرضیه دست خورده ای لامارک که این افراد تمایل و اراده در جانوران برای تغییر یافتن را قبول ندارند و معتقدند که تحت تاثیر مستقیم محیط زندگی در جانوران و گیاهان تغییراتی حاصل می گردد و این تغییرات اکتسابی مو روش شده و به اولاد منتقل می گردد.  

 3 ) فرضیه داروین : داروین بر اثر شباهت زیادی که میان انسان و میمون وجود دارد شجره ی انسان را به میمون رسانیده و احتمال می دهد میمون ها از جانورانی پدید آمده اند که امروز آنها را در دسته ای به نام لمورها جای می دهند (داروینسیم یا تکامل انواع ، جعفر سبحانی ، ص 63).