قسمتی از متن:

نكات مهم در تعريف خشكسالي

بايد در تعريف، مقدار و شدت بارندگي يا ميزان كمبود آن مشخص شود.
مدت زمان، يك ويژگي مهم در تشخيص خشكسالي است و بايستي براي تعيين ميزان درجه خشكسالي ارتباط بين مدت زمان و شدت مشخص شود.
آستانه اي به عنوان يك نقطه مرجع براي تعيين زمان شروع خشكسالي تعيين مي شود.

تعاريف خشكسالي هواشناسي بايستي به صورت موردي براي هر منطقه خاص در نظر گرفته شود چرا كه شرايط اتمسفر يكي موجب كمبود بارش مي شود، از منطقه اي به منطقه ديگر شديداً تغيير مي كند (عبداللهي و همكاران، 1387). به عنوان مثال برخي تعاريف خشكسالي هواشناسي معرف دوره هايي از خشكسالي براساس تعداد روزهايي با بارش كمتر از حد آستانه خاص مي باشد. اين شاخص صرفاً براي مناطقي كه مشخصاً داراي رژيم هاي بارندگي ادواري هستند مانند جنگل هاي استوايي، اقليم معتدل نيمه حاره اي اقليم مرطوب عرض هاي مياني مناسب است. مناطقي نظير مانائوس (برزيل)، نيواورلئان لوئيزيانا (آمريكا) و لندن (انگليس) مثال هايي از اين مناطق مي باشند. اما در ديگر مناطق اقليمي جهان مانند مناطق مركزي آمريكا، شمال شرق برزيل، غرب آفريقا و شمال استراليا الگوي بارش فصلي مي باشد. وجود دوره هايي طولاني بدون بارندگي در مناطقي نظير اوباها، نبراسكا (آمريكا)، فورتالزا، سئار (برزيل) و داروين (استراليا) امري عادي است. در اين موارد، تعريف مبتني بر تعداد روزهايي با بارش كمتر از يك حد آستانه خاص، غيرواقعي و ناكارآمد است. براي اين مناطق تعريف خشكسالي بر مبناي رابطه اي بين ميزان انحراف واقعي بارش به مقادير متوسط ماهانه، فصلي يا سالانه مناسبتر و كاربردي تر مي باشد.

تعاريف خشكسالي

تاكنون تعاريف بسياري از خشكسالي ارائه شده است كه افزون بر 150 مورد مي شود. به طور كلي خشكسالي شامل يك دورة پيوسته و پايدار (از چند ماه تا چندين سال) است كه در اين دوره مقدار آب موجود در منابع آبي منطقه به حد قابل توجهي كاهش مي يابد و دچار كمبود مي شود. ويژگي هاي خشكسالي ممكن است در رژيم هاي مختلف آب و هوايي دنيا متفاوت باشد. در مناطق گرمسيري و پرباران استوائي اگر مقدار بارش نسبت به نرمال ساليانه دچار كاهش نسبي گردد و خشكسالي هواشناسي در منطقه حاكم شود، اين امكان وجود دارد كه اين كاهش تأثير محسوسي بر روي منابع آبي منطقه نگذارد و به عبارتي از نظر هيدرولوژيكي خشكسالي اتفاق نيافتد. اما در مناطق حساس فراخشك و خشك، كاهش بارندگي تأثير بسيار زيادي بر روي منابع آب مي گذارد و در بسياري از موارد خشكسالي هاي هواشناسي با خشكسالي هاي هيدرولوژيكي توأماً اتفاق مي افتد. از اين رو شرايط خشكسالي ممكن است در مناطقي نظير بريتانيا در حد يك دوره 21 روزه باشد، در حاليكه بسياري از مناطق گرمسيري به طور منظم ماه هاي متوالي بسيار خشكي را تجربه مي كنند. بنابراين تعريف جامع و دقيقي از خشكسالي كه مورد پذيرش همگان باشد و كاربرد جهاني داشته باشد وجود ندارد. همه مناطق دنيا به طور موقت اما نامنظم از تكرار شرايط خشكسالي رنج مي برند،‌اما اين وضعيت در مناطقي كه از نظر اقليمي به طور متوالي ولي نامنظم سيستم هاي هوايي مختلف تحت تأثير قرار مي گيرند، حادتر است.