قسمتی از متن:

یکی از پارامترهای مهم در شناسایی آسیب در سازه‌ها تعیین برنامه زمان‌بندی بررسی و ارزیابی است که در سازه‌های مختلف به دو صورت اجباری و پیوسته انجام می‌شود. به‌طور مثال بررسی و ارزیابی شرایط موجود در سازه‌ها بعد از وقوع یک حادثه غیرمعمول از قبیل زلزله، انفجار، برخورد قطعات بزرگ توده‌های یخ یا برخورد کشتی به پایه‌های پل و سازه‌های دریایی از موارد اجباری بوده و بلافاصله پس از وقوع حادثه جهت شناخت اعضاء آسیب‌دیده صورت می‌گیرد، اما در سیستم‌های پیوسته بررسی سلامت سازه[1]، میزان ایمنی و کارایی سازه، با انتخاب دوره‌های زمانی متناسب با آسیب‌های احتمالی ممکن، موردبررسی قرار می‌گیرد و فاصله تکرار دوره‌ها به نحوی انتخاب می‌شود که بتواند از وقوع فروریزش[2] اجزا سازه جلوگیری کند. اخیراً این سیستم‌ها در عرصه تحقیق و توسعه توجه بسیاری را به خود جلب نموده‌اند و هدف اصلی آن‌ها اعلان هشدارهای زودهنگام اتفاقات غیرمعمول برای جلوگیری از صدمات احتمالی و نگهداری و نوسازی سیستم سازه‌ای است. لازم به ذکر است عملکرد کلی این سیستم‌ها برمبنای دریافت اطلاعات با فواصل زمانی مشخص از سازه و تجزیه‌وتحلیل این اطلاعات و پیش‌بینی بروز آسیب توسط روش‌های موجود عیب‌یابی در سازه‌ها است.

توان شناخت و شناسایی به‌موقع آسیب در سازه‌ها به‌خصوص سازه‌هایی با کاربری بسیار مهم ازجمله تأسیسات هسته‌ای موضوع مهمی در اتخاذ تصمیم در موردبازسازی و ترمیم آن‌هاست تا بتوان اعتمادپذیری این‌گونه سازه‌ها را تضمین کرد. بنابراین در دو دهه اخیر روش‌هایی بیشتر موردتوجه قرارگرفته‌اند که قابلیت شناسایی به هنگام عیب‌های سازه و آسیب‌های ایجادشده در آن را داشته باشند. برای انجام این فرآیند در بیشتر روش ها نیاز به استخراج پاسخ های سرعت، جابجایی و شتاب از نقاط مختلف سازه است تا بتوان به کمک بررسی تغییرات پاسخ های سازه در دو حالت معیوب و سالم و با بهره­گیری از روشهای مختلف عیب یابی ارائه شده برای شناسائی آسیب، محل و شدت خرابی را تعیین کرد.



تعریف آسیب در سازه‌ها

آسیب در ادبیات شاخه‌های مختلف علوم مهندسی به شیوه‌های متفاوت تعریف می‌شود. آسیب در سازه به‌کلیه عوامل مستعد موجود در اعضای سازه که می‌توانند اثرات منفی در عملکرد سازه داشته باشند، اطلاق می‌شود. وجود این آسیب‌ها سبب ایجاد تغییرات در هندسه اعضا و خواص ارتجاعی مصالح سازه می‌شوند. این آسیب‌ها بسته به محل وقوع و شدت آن به شیوه‌های متفاوت، پاسخ و رفتارهای دینامیکی و استاتیکی سازه را تحت تأثیر خود قرار می‌دهند که می‌توان از آن به‌عنوان پارامتری جهت شناسایی آسیب در نظر گرفته شود. درواقع در روش‌های شناسایی آسیب در سازه‌ها به دنبال شناخت محل تغییر حالت سازه نسبت به وضعیت اولیه هستیم. به‌طورکلی آسیب‌ها از دو دیدگاه کلی موردبررسی قرار می‌گیرند:

دیدگاه اول به بررسی شدت آسیب و نحوه گسترش آن در سازه می‌پردازد. عموماً آسیب‌ها از یک محل خاص در سازه شروع‌شده و تحت اثر سیکل‌های مختلف بارگذاری و بر اساس الگوهای متفاوت رشد آسیب، افزایش می‌یابند و در صورت عدم کنترل به فروریزش سازه منتهی می‌شوند.