رفتار و میل جنسي

قسمتی از متن:

فرويد ميل جنسي را به طور طبيعي در انسان همانند احساس گرسنگي و ميل به غذا مي­دانست. او ميل جنسي را چنين تعريف كرد: «ميل جنسي مفهومي از يك تحريك بدني و رواني است. منبع آن محركي است كه در يكي از اعضاي بدن وجود دارد و هدف آن ارضا و به ثمر رساندن تحريك بدني و رواني است». فرويد در آغاز معتقد بود كه ميل جنسي تنها سائقه­اي است كه منشاء همه رفتارهاي ديگر انسان است ولي پس از چندي در سال 1920 به تئوري غريزه دوگانه جنسي و تهاجم معتقد است و در بررسي­هاي نهايي خود، دو گروه بزرگ غريزي يعني غريزه زندگي و مرگ را مشخص كرد (دژكام، 1381).

به اعتقاد فرويد، انگيزش اساسي رفتار انسان، ماهيتي جنسي دارد. به عبارت ديگر انسان موجودي لذت طلب است. از سوي ديگر جوامع مانعي بر سر راه ميل لذت طلبي انسان هستند. به همين دليل، فرويد روشهايي را مورد بحث قرار مي­دهد كه انسان بتواند ميان غريزه جنسي و محدوديت­هاي اجتماعي خودش، سازش ايجاد كند (شفيع آبادي و ناصري، 1385).

فرويد در بررسي غرايز زندگي، عشق را به عنوان يكي از غرايز معرفي مي­كند. او در تعريف عشق مي­گويد: منظور از عشق، علاقه و محبتي است كه قسمتي از آن به آميزش­هاي جنسي مي­انجامد، اما همچنان احساس­هايي مانند عشق به خود، به پدر و مادر، دوستي نسبت به افراد ديگر، عشق نسبت به انسانها و برخي مفاهيم مجرد و حتي عشق به اشياي عتيقه را دربر مي­گيرد (كجباف، 1378).

يونگ[1] درباره غريزه جنسي چنين اظهار مي­كند: «علي رغم اهميت انكارناپذير جنسيت مع ذالك امكان پذير نيست كه همه چيز را مطلقاً به اين غريزه مربوط كنيم». يونگ برخلاف فرويد نقش اصلي را به غريزه جنسي نمي­داد. او انرژي رواني را به منزله يك كل واحد در نظر گرفت. وي اصطلاح «ليبيدو» را به نيروي جنسي محدود نكرد، بلكه آن را جزيي از انرژي رواني كلي پنداشت. يونگ با بصيرتي عميق نشان داد كه آنچه روان تحليل گران از ضمير ناهشيار بيماران خود بيرون مي­كشند، معادلهايي هستند كه در اسطوره­ها و نمادهاي نقاط مختلف جهان اعم از فرهنگ­هاي ابتدايي يا پيشرفته ديده مي­شوند (دژكام، 1381).

مفهوم جنسيت يكي از ابعاد روان شناسي يونگ است كه در بحث از سنخهاي كهن[2]، آن را تحت عنوان (آنيما و آنيموس[3]) مطرح كرده است. اهميت سنخهاي كهن (آنيما و آنيموس) در آن است كه هر كدام از اين سنخهاي كهن بايد امكان بروز يابند، يعني مرد بايد ويژگيهاي زنانه خود (نظير ملايمت) وزن ويژگيهاي مردانه خود (مانند پرخاشگري) را همراه با ويژگيهاي جنسي خود بروز دهد، تا شخص هر دو وجه خود را بيان و آشكار نسازد، نمي­تواند به شخصيت سالم دست يابد. ويژگيهاي مختلف شخصيت بايد به طور هماهنگ تكامل يابند، به طوري كه رشد هيچيك از ابعاد شخصيت مانع رشد ساير ابعاد شخصيت نشود (كجباف، 1378).