قسمتی از متن:

تعاريف ذهن آگاهي

با آنکه علاقه نسبت به سازه ذهن­آگاهي در طول ده سال گذشته رو به فزوني نهاده است، اما پژوهش راجع به اين زمينه، به دليل نبود يک تعريف عملياتي روشن از ذهن­آگاهي با مانع روبرو شده است. اين سازه برحسب حيطه­هاي روانشناسي که در آنها به کار رفته بطور متفاوت تعريف گرديده است. در ادامه، تعاريف در دو دسته تعاريف باليني ذهن­آگاهي و تعاريف غيرباليني آورده شده است. منظور از تعاريف غيرباليني آن دسته از تعاريف هستند که در ادبيات روانشناسي اجتماعي و نوشته­هاي مربوط به فلسفه و روش ذهن­آگاهي يافت مي­شوند.

تعاريف باليني و تعاريف اجتماعي ـ روانشناختي مشابهت­هايي با يکديگر دارند. در هر دو نوع تعريف، بر آگاهي انعطاف­پذير از زمان حال تأکيد شده است. علاوه بر اين، تعريف روانشناختي ـ اجتماعي بيان مي­دارد که ذهن­آگاهي، گوش­به­زنگي يا توجه کردن به يک موضوع يا محرک منفرد و واحد نمي­باشد (لانگر،2002) که اين مطلب در تعاريف باليني نيز منعکس شده است. اما بين دو تعريف باليني و غيرباليني از برخي جهات تفاوتهايي وجود دارد. پيش­زمينه­هاي نامرتبط تاريخي و فرهنگي در طول شکل­گيري اين سازه، منجر به بروز تفاوتهايي در تعريف و کاربرد ذهن­آگاهي شده است.

رويکرد روانشناختي ـ اجتماعي ذهن­آگاهي بر فرايندهاي شناختي که در محيط خارج رخ مي­دهند تمرکز حاصل نموده، در حاليکه در رويکرد باليني ذهن­آگاهي، هم بر محرکهاي درون فردي و هم محرکهاي بيروني تأکيد مي­شود. کاربردهاي رويکرد روانشناختي ـ اجتماعي جهت افزايش يادگيري و خلاقيت آموزش داده مي­شوند، در حاليکه مفهوم­سازي ذهن­آگاهي باليني بطور کلي به منظور کمک به افراد جهت فايق آمدن بر تجارب ناخوشايند و دردناک استفاده مي­شود. در نهايت اينکه در رويکرد روانشناختي ـ اجتماعي، مؤلفه­ي عدم قضاوت که در رويکرد باليني بر آن تأکيد شده لحاظ نگرديده است. به علت تفاوت در زمينه­اي که اين دو رويکرد در آن توسعه يافته­اند و کاربرد متفاوت آنها و از آنجايي که مؤلفه­هاي کليدي ذهن­آگاهي روانشناختي ـ اجتماعي و ذهن آگاهي باليني يکسان نمي­باشد، در مطالعه­ي حاضر صرفاً بر مفاهيم باليني ذهن­آگاهي تمرکز شده است (کاداسيوتو،2005).