چكيده

مهمترين دوره عمر انسان دوران نوجواني و جواني است اين دوره مصادف است با بروز بيداري هاي متعدد كه هر كدام مي توانند زمينه اي باشند براي رشد و سعادت و در صورت عدم هدايت آنها موجب بدبختي و سقوط انسان مي شود مانند: بيداري فطرت، بيداري مذهب، بيداري جهان بيني و بيداري وجدان

در هر كدام از بيداري ها بايد به تربيت صحيح، محيط مناسبي را بوجود آورد تا رشد و تعالي جوان را به همراه داشته باشد. در دوره جواني، شرايط و امكاناتي پديد مي آيد كه گرد و خاك فطرت به كنار مي‌رود و با هشياري فطرت مذهب هم بيدار مي شود. اين بيداري در نوجوان عاملي براي رشد معنوي و اخلاقي مي شود ديد و بينش و نگرش خاص نسبت به جهان در او بوجود مي آيد جهان بيني او عوض مي شود و وجدان هم در او بيدار شده و خود راي خويشتن قاضي و داور است اگر گناه و خطايي مرتكب شود خود را سرزنش مي كند اين بيداري خود از عنايات لطيف الهي و عاملي براي خود كنترلي است.

درآموزش و تعليم هر موضوع، اصول و مباني ساختار آن موضوع از اهيمت ويژه و اساسي برخورداراست نياز به پرستش ونيايش يكي از نيازهاي اساسي و عميق است كه در عمق روان بشر وجود دارد. انسان به اقتضاي فطرت الهي خود و به دليل آنكه موجودي است چند بعدي و به اعتبار كرامتي كه داراي ميل ها و جاذبه هاي معنوي است كه ساير موجودات فاقد آن هستند.

بنابراين در دعوت جوانان و نوجوانان به دين و نماز بايد به گونه اي عمل كنيم كه آنها احساس آزادي كنند يعني نبايد هيچ گاه آنها را مجبور به دينداري كنيم يا براي انيكه مثلاً ديندار شوند به آنها مزاياي زيادي بدهيم بايد بتوانيم آنها را به عقيده اي معتقد كنيم، آن اعتقاد دروني خواهد بو. يعني اعتقاد كه نه براي جلب منفعت است و نه به دليل ترس از قدرت خانواده مهمترين متولي تعليم و تربيت دين بچه هاست براي انجام درست اينكار بايد ابتدا انس ديني ايجاد شود و بچه عادت كند به انجام تعاليم ديني از جمله نماز بعد معرفت ديني بوجود مي آيد با استدلال و تجربه و تحليل مسائل ديني زمينه تفكر ديني فراهم مي گردد براي تجزيه و تحليل مسائل ديني، لازم است با استفاده از سخنان بزرگان، اشعار ارزشمند سعدي، مولوي. حافظ و ... زمينه جذابيت و آشنايي با رازها و اسرار نماز و تفكر براي نيل به معرفت ديني را فراهم كنند. نقش خانواده و اطرافيان در اين دوره بسيار حساس است زيرا با هدايت جوانان به سوي انتخاب دوستاني شايسته و معاشرت با افراد باتقوا، امر در دست يابي به شاكله ديني مدد مي رساند. در اين مسير كه انتخاب همنشين بسيار سفارش شده است. حضرت‌ علي (ع) مي فرمايند: « از مصاحبت با مردم فاسد بپرهيز كه طبيعت تو به طور ناآگاه، ناپاكي و بدي را از طبع او مي دزدد در حاليكه تو از آن بي خبري» يكي از بركاتي كه رفتن به مسجد و نماز دارد پيدا كردن دوستاني خوب و مؤمن است.