تعاريف طواري

تعريف لغوي:

طواري جمع مكسر از واژه طاري است؛ طاري صفت بوده ،واژه‌ی (طواری)^[1] در فرهنگ لغت، به معنای «ناگاه در آینده»،«ناگاه روی داده»،«عارض و گذرنده» . و «داهیه»،«حادثه» و «مصیبت» آمده است^[2].

بند دوم: تعريف اصطلاحي

برخی تعاریف اصطلاحی که نویسندگان حقوق برای این واژه آورده اند، بدین شرح است:

«گاهی در طی دادرسی، موانع و ایراداتی مطرح می‌شود که مانع از رسیدگی و قطع و فصل دعوا به روال معمولی می‌گردند. در این صورت دادرس و اصحاب دعوا باید آن موانع و ایرادات را از سر راه خود بردارند تا بتوانند به رسیدگی ادامه داده و دعوا را فیصله دهند این موانع و ایرادات را طواری دادرسی می‌گویند.»^[3]

«طواری دادرسی به پدیده‌ای گفته می‌شود که معمولاً بی آنکه انتظار آن رود، در ارتباط با دادرسی و در جریان آن ممکن است بروز نماید و معمولاً صدور رأی قاطع در دعوا موکول به تصمیم‌گیری نسبت به آنها می‌شود.»^[4]

هرچند طواری ناشی از ادله، از طواری دادرسی خارج نیست، اما برای تعریف آن می‌توانیم با حذف واژه‌ی«جریان دادرسی» و‌یا «دعوا» در هریک از تعاریف مذکور، به تعریف جامعی دست‌یابیم. به عنوان مثال، در تعریف طواری ناشی از اقرار، می‌توانیم طواری ناشی از این ادله را به خصوصیت خاص بودن آن از عمومیت طواری دادرسی خارج نماییم.

. بنابراين، ميان معناي طاري و حادث تفاوت وجود دارد به نحوي كه حادث اتفاقي است كه مورد توقع مي باشد ولي، طاري اتفاقي است كه متوقع نيست. درهرصورت، مي توان طاري را به« امر ايجادي غير متوقع»  تعريف نمود. معناي اصطلاحي طواري دادرسي نيز از معناي لغوي خود چندان دور نيفتاده است .طواري دادرسي در اصطلاح عبارت است کلیه رويدادهايي که در جريان دادرسي ممكن است اتفاق بيافتند. پيش از اين تاكيد شد كه «جریان عادی دادرسی» مراحل مختلفي دارد كه با تقديم دادخواست شروع مي شود . امر طاري آن اتفاقي است كه الزاماً در اين جريان مطرح نمي شود بلكه به طور اتفاقي در دادرسي حادث مي گردد. در اهميت طواري دادرسي همين بس كه توانايي وكلاي حرفه اي دادگستري با بررسي مهارت آنان در استفاده از طواري دادرسي مشخص مي شود .طواري دادرسي ممكن است ناشي از دعواي اصلي مانند ايرادات باشند و يا ناشي از درخواست تأمين در دعواي اصلي . همچنين ممكن است اين طواري خارج از دعواي اصلي مطرح شوند مانند طواري ناشي از طرح دعواي جديد و يا از نوع طواري باشند كه خارجي و شخصي هستند .