انواع و شیوع رفتارهای پر خطر

از میان رفتار های پر خطر چندین نوع خاص به دلیل شیوع شان در نوجوانان امروز، مورد توجه متخصصین     می باشد . بسیاری از این رفتارهای منجر به آمار بالای مرگ و جراحت در میان نوجوانان گردیده و یا اثرات منفی روی جامعه دارند که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهد شد( گازمن، 2007) .

 رفتارهای خود آسیب رسان ، خشونت و خود کشی

در میان نوجوانان، خود آسیب رسان ترین رفتارها مربوط به رانندگی است. گرفتن گواهینامه یکی از هیجان انگیزترین آرزوهای دوره نوجوانی است اما متأسفانه تصادفات رانندگی یکی از دلایل فوت نوجوانان را در بر می گیرد. بسیاری از صدمات و جراحت ها با نبستن کمربند ایمنی تشدید شده( و منجر به مرگ می شود) . تقریبا 30 % نوجوانان ایالات متحده اظهار می دارند که به ندرت از کمربند ایمنی استفاده می کنند یا اینکه هرگز استفاده نمی کنند. ترکیب مصرف الکل و رانندگی نیز در مرگ نوجوانان در اثر تصادفات رانندگی سهم عمده ای دارد. حدود 10 % نوجوانان ایالات متحده اظهار می دارند که پس از نوشیدن الکل اقدام به رانندگی کرده اند و 36 % در حین رانندگی اقدام به نوشیدن الکل کرده اند. خبر خوب آن است که شیوع رفتارهای پر خطر مرتبط با رانندگی در طی چهار سال گذشته کاهش قابل ملاحظه ای داشته است. با وجود این رفتارهای پر خطر مربوط به رانندگی یک مشکل جدی در طول دوران نوجوانی است(پینکرتون وآبرامسون^[1]، 2005 ) .

درگیری فیزیکی و پرخاشگری، گروه دیگری از رفتارهای خودآسیب رسان را تشکیل می دهند. این گروه از رفتارها پس از تصادفات رانندگی دومین عاملی است که منجر به مرگ افراد بین سنین 34 – 15 سال می شود. 36 % از نوجوانان ایالات متحده اظهار می کنند که در طی یکسال گذشته درگیری فیزیکی داشته اند(پسران 43% و دختران 28% ) به طور مشابه هم پسران و هم دختران گزارش کرده اند سلاح گرم یا سرد حمل می کنند   ( 19% ). با وجود این تفاوت معناداری بین حمل سلاح توسط پسران (29%) و دختران (7%) وجود دارد (پینکرتون وآبرامسون، 2005) .

نهایتاً خودکشی یکی از پر خطرترین رفتارها در میان نوجوانان امروز است. نزدیک به 17% (تقریبا از هر 5 نوجوان یک نفر) از نوجوانان در ایالات متحده اقدام به خودکشی داشته اند و 13% به طور واقعی افکار خودکشی داشته اند. در میان نوجوانان ایالات متحده هر ساله 4/8% اقدام به خودکشی گزارش می شود. در حال حاضر خودکشی سومین عامل مرگ و میر در میان نوجونان سنین 15 – 24 سال می باشد که86% از این مرگ و میرها به پسران و14% به دختران اختصاص دارد(گازمن^[2]،2007)

 مصرف سیگار

با اینکه در همه جوامع سعی می شود میزان مصرف سیگار را پائین بیاورند، به نظر می رسد که برای رسیدن به این هدف مشکلات زیادی وجود دارد. تحقیق درباره نوجوانان 19-11 ساله نشان می دهد که 16% آنها رسماً سیگاری هستند و ترک این عادت نیز به نظر دشوار می رسد تحقیقی که در سال 1995 انجام شده است، نشان می دهد که 25% از نوجوانان ایالات کبک کانادا سیگار می کشند که 15 % آنها بین سنین 14-12 سال و 38 % از آنها بین سنین18-15 سال قرار دارند(صرامی، قربانی و مینویی،1392).

سوء مصرف مواد

سوء مصرف مواد گروه دیگری از رفتارهایی است که صدمات طولانی مدت و فوری را در بر می گیرد. نوشیدن الکل و سوء مصرف مواد با تصادفات رانندگی، خشونت، درگیری فیزیکی، روابط و تعاملات اجتماعی مشکل ساز و بیماریهای مختلف در ارتباط هستند. بیش از 43% نوجوانان ایالات متحده گزارش کرده اند که الکل می نوشند و 26% از آنها پذیرفته اند که زیاد می نوشند. تقریبا 23% از نوجوانان سیگار می شکند و از این میان 4/9% سیگاری هستند( 20 تا30 روز در ماه سیگار می کشند). مانند رفتارهای خود آسیب رسان، شیوع مصرف الکل و سیگار در طی چهار سال گذشته کاهش یافته اما با وجود این خطرات جدی برای سلامتی نوجوانان در پی دارد. مصرف داروهای غیر قانونی به دلیل تأثیرات جسمانی منفی که روی مصرف کنندگان دارد هم از نظر سلامت فردی و هم سلامت اجتماعی نگران کننده است. تأثیرات استفاده از داروهای غیر مجاز به صدمات مغزی و لطمه به اندامهای بدنی محدود نمی شود بلکه با رفتارهای پر خطر جنسی و خشونت و رانندگی بی مهابا ارتباط نزدیک پیدا می کند. برآوردهای اخیر در ایالات متحده نشان می دهد که 26 % از نوجوانان حشیش مصرف می کنند و حدود 10 % قبل از 13 سالگی ازآن استفاده کرده اند. در سالهای اخیرمصرف متامفتامین ها منجر به نگرانی جدی در ایالات متحده آمریکا شده است. قیمت پایین دارو و دسترس پذیری آسان نوجوانان به این مواد سهم قابل توجهی در شیوع سریع آن داشته است. اثرات بلند مدت، کوتاه مدت و حاد متامفتامین ها، آنها را جزء ده نگرانی اول بسیاری از متخصصین و سیاست گزاران ساخته است. امروزه تقریبا 3% از نوجوانان پایه هشتم و پیش از 4% از نوجوانان پایه های دهم و دوازدهم اقدام به استفاده ازمتامفتامین ها را گزارش کرده اند(گازمن^[3]، 2007) .

 مصرف الکل

الکل، ماده مخدری است که بیشتر از مواد دیگر مصرف می شود، نوجوانان 15 و 16 ساله آمریکایی دست کم هفته ای یک استکان الکل می نوشند. آنهایی که 17 تا 19 سال دارند، سه استکان و 20 تا 24 ساله ها بیشتر از چهار استکان می نوشند. طبق تحقیق کلوتیه،6/2% جوانان به طور مرتب الکل می نوشند. به نظر می رسد که مصرف الکل حالت عادی به خود گرفته است و برخی اعداد واقعاً وحشتناک است: بیش از 40 % نوجوانان 14-12 ساله دست کم به مناسبتهای مختلف الکل می نوشند(صرامی، قربانی و مینویی،1392) .

 تعاریف مربوط به رفتارجنسی

 رابطه جنسی

رابطه جنسی می تواند شامل نزدیکی مهبلی، نزدیکی مقعدی، دهانی، استمنا، و لمس اندام های جنسی باشد. هرچندکه طبیعی ترین رابطه جنسی نزدیک مهبلی است.

رابطه جنسی ایمن و پرخطر

رابطه جنسی ایمن به هرنوع ارتباط جنسی گفته می شودکه احتمال انتقال بیماری و یا جراحت ازطریق آن به هیچ وجه نداشته باشد. هرگونه لمس پوستی برروی پوست سالم و بدون خراش، و رابطه جنسی انحصاری زن و شوهردرصورتی که هیچ کدام ازآنان خارج از ازدواج ارتباط جنسی نداشته و دخیل در رفتار پرخطر نظیر تزریق مشترک نباشند در این دسته قرار می گیرد.

 رابطه جنسی با خطر متوسط

شامل بوسه های طولانی، عمیق و مربوط و هرگونه رابطه جنسی نفوذی که درآن کاندوم استفاده نشود با فردی که اطمینان کامل برسالم بودن او نیست. تنها رابطه ای که می توان ازسالم بودن آن اطمینان داشت رابطه بین زن و شوهر است(اصفهانی، رضازاده، سیگاری، فرهودی، شیبانی و همکاران،1390).

 رابطه جنسی پرخطر

در رابطه جنسی پرخطر احتمال جراحت یا انتقال بیماری زیاداست. هرگونه تبادل خون در رابطه جنسی غیرنفوذی و هر نوع رابطه جنسی نفوذی که در آن ازکاندوم استفاده نشود یا درست استفاده نشود پس هرنوع رابطه جنسی با فردی خارج از رابطه زناشویی رابطه پرخطرمحسوب می شود. درضمن درصورت ابتلا یکی ازطرفین رابطه اچ ای وی، درصورت عدم استفاده از محافظ در زمانی که رابطه زن وشوهرباشد رابطه پرخطر نامیده می شود.

رفتارهای پرخطر، رفتارهایی هستندکه سلامت و بهزیستی نوجوانان و جوانان را در معرض خطر قرار می دهد. بر این اساس رفتارهای پرخطر به دوگروه تقسیم می شوند: گروه اول شامل رفتارهایی می شوندکه بروز آنها سلامت خود فرد را به خطر می اندازد و گروه دوم رفتارهایی که سلامت و تندرستی دیگر افراد جامعه را تهدید می کند. لذا از آنجایی که میزان خطرپذیری نوجوانان و جوانان نسبت به دیگر دوره های سنی بالاتر است، گرایش بیشتری به این نوع رفتارها دیده می شود. ازجمله رفتارهای پرخطری که برای دیگران تهدیدکننده     می باشد می توان به رفتارهای ضداجتماعی مثل دزدی، پرخاشگری، گریز از مدرسه، فرار از خانه و رفتارهای جنسی و از جمله پرخطری که برای خود فرد خطرزا می باشد می توان به مصرف الکل، مصرف سیگار و روابط جنسی نامطئن اشاره کرد(بربریان، 1384).

 رفتارهای پرخطرکدامند؟

رفتارهای جنسی پرخطر عبارتند از 1- داشتن شرکای جنسی متعدد 2- تماس های جنسی نامعمول 3- متوسل شدن به خشونت درزمان تماس جنسی 4- مصرف الکل، مواد مخدر و یا روانگردان قبل از برقراری تماس جنسی 5- تماس جنسی محافظت نشده(عدم استفاده ازکاندوم).

تعارف مربوط به نوع رابطه جنسی

شریک جنسی اولیه

شریک جنسی ثابت که با تواتر مشخص با ارتباط جنسی برقرارمی شود. یکی ازنمونه های بارزآن روابط زناشویی است.

 شریک جنسی ثانویه

شریک جنسی غیرثابت و متغیرکه با او ارتباط جنسی برقرار می شود این ارتباط جنسی می تواند یا بدون انگیزه اقتصادی باشد(اسماعیل مطلق، اسلامی، احمدیان، رحیمی، پرنیان و همکاران، 1391).

 تماس جنسی ناسالم

اچ آی وی از طریق مایع منی و همچنین مایعی قبل از منی خارج می شود و ترشحات دستگاه تناسلی زنان و خون افراد مبتلا به آن منتقل می شود و افرادی که با این ترشحات چه از طریق ارتباط با همجنس و چه   از طریق ارتباط معمول جنسی تماس پیداکنند دچارعفونت اچ ای وی می شوند. وجود بیماری مقاربتی مثل سوزاک، سفلیس و همچنین زخم های دستگاه تناسلی خطرآلودگی را چند برابرخواهدکرد. بدیهی است اگرچه هیچ یک از دو طرف رابطه جنسی به عفونت اچ ای وی مبتلا نباشد به این بیمار، مبتلا نخواهد شد. بعضی ازگزارش ها حاکی ازآن است که از طریق روابط جنسی دهانی نیز ممکن است فرد دچارعفونت با اچ ای وی گرددکه احتمالا در اثر زخم و خونریزی از لثه می باشد.گفتنی است که احتمال انتقال اچ ای وی از مردان مبتلا به زنان در طول رابطه جنسی به مراتب بیش از انتقال این عفونت از زنان به مردان می باشد چون مایع منی آلوده ممکن است برای چند روز در واژن زن باقی بماند. سلولهای ناحیه دهانه رحم نیز دارای استعداد زیادی برای سرایت اچ ای وی به بدن هستند.

بیش از75% موارد اچ ای وی از طریق داشتن روابط جنسی معمول با فرد مبتلا بوده است. این روند در جهان به سرعت روبه رشد می باشد و بسیاری از زنان در امریکا ازطریق داشتن روابط جنسی با مردان مبتلا به عفونت اچ ای وی دچار این بیماری می شوند، هرچندکه این مردان معتاد به مواد مخدر تزریقی نباشند. طبق گزارش های مرکز مدیریت بیماری های وزارت بهداشت در ایران تا قبل از سال 90 اکثر موارد ابتلا به این بیماری ازطریق اعتیاد تزریقی و استفاده از سرنگ مشترک صورت گرفته است و انتقال جنسی در ابتلا به بیماری سهم کمتری را دارا بوده است الگوی رفتار جنسی به خصوص در جوانان کشورمان نشان می دهد موج بعدی بیماری ایدز در افراد عادی جامعه(غیر معتادان تزریقی) و از طریق انتقال جنسی خواهد بود و افراد بیشتری از جامعه به آن مبتلا خواهندشد.

ارتباط جنسی مقعدی و همجنس بازی از روش هایی است که موجب سرایت اچ ای وی می گردد، به خصوص شخصی که مفعول واقع شده است، در معرض بیشتری قرار می گیرد. زنان به علت شکل اندام جنسی و اینکه پوشش گسترده تری در تماس با مایعات آلوده جنسی دارند خطر بیشتری برای دریافت ویروس و بیمارشده دارند. نزدیک جنسی در زمان عادت ماهانه زنان خطر انتقال عفونت را افزایش می دهد.

کسانی که با سایر عفونت های جنسی مثل سفلیس وسوزاک مبتلا هستند هم خطر بیمار شدن و هم خطر بیمارکردن دیگران را بیشتر را دارند(اصفهانی، رضازاده، سیگاری، فرهودی، شیبانی و همکاران،1390).

رفتارهای جنسی پر خطر

فرمت ورد قابل ویرایش

تعداد صفحات: 66

فصل دوم مبانی نظری و پیشنه تحقیق جهت نوشتن فصل دوم پایان نامه ارشد و دکتری

همراه با رفرنس نویسی و پاورقی داخل متن

پیشینه تحقیق کامل: خارجی و داخلی

منابع فارسی کامل

منابع انگلیسی کامل