سبک فرزندپروری
تعریف سبک های فرزندپروری رابطه
بین کودکان و والدین و سایر اعضای خانواده را می توان به عنوان نظام یا
شبکه ای دانست که در کنش متقابل با یکدیگر هستند. این نظام بطور مستقیم و
غیرمستقیم از طریق سبک ها و روش های مختلف فرزندپروری در کودکان تأثیر می
گذارد، اکثر روانشناسان همچون بالبی[3] (1969)، فروید (1964) و مایز و پتیت[4]
(1997)، صرف نظر از مکتبی که به آن معتقدند، کنش های متقابل میان والدین و
فرزندان را اساس تحول عاطفی تلقی می کنند. ایشان سبک های فرزندپروری را
اینگونه تعریف کرده اند: مجموعه ای از رفتارها که تعیین کنندۀ ارتباطات
متقابل والد- فرزند در موقعیت های متفاوت و گسترده ای است و اینگونه فرض می
شود که موجب ایجاد یک فضای تعامل گسترده می گردد».
دارلینگ و استینبرگ[5]
(1993) شیوه های فرزندپروری را این گونه تعریف کرده اند: «مجموعه ای از
گرایش ها، اعمال و جلوه های غیرکلامی که ماهیت تعامل کودک و والدین را در
تمامی موقعیت های گوناگون مشخص می کند و در سیر حیطۀ اقتدار منطقی،
استبدادی و آزادگذار مطرح شده است». تعریفی دیگر از برک لورا[6]
(1998) بدین شرح است: «ترکیب هایی از رفتارهای والدین که در موقعیت های
گسترده ای روی می دهد و جو فرزندپروری بادوامی را پدید می آورند». همچنین
پژوهش های انجام شده بر پایه و نظریه بوم شناختی براون فنبرنر، نشان دهندۀ
آن است که سبک های فرزندپروری، انعکاسی از پایگاه اقتصادی و بافت اجتماعی
درون خانوادگی است. در این میان متغیر اقتصادی و اجتماعی و سطح درآمد
خانواده دارای بیشترین تأثیر بوده است (به نقل از بایر[7]، 2011).
عوامل مؤثر بر سبک های فرزندپروری
طبقه اجتماعی و پرورشی کودک
با
در نظر آوردن تفاوت عظیمی که در موقعیت های زندگی افراد بی بضاعت و افراد
مرّفه وجود دارد، جای تعجب است که اختلافات بیشتری در مورد ارزش ها و پرورش
کودک وجود ندارد. همان تعداد معدودی را که وجود دارد می توان بر حسب بعدی
از قدرت و خود فرمانی در مقابل درماندگی و فرمانبری از اوامر دیگران، در
نظر آورد. والدین طبقه پایین بر احترام از اقتدار، تأکید بیشتری دارند در
صورتی که والدین طبقه متوسط بر رشد و کنجکاوی، کنترل درونی، توانایی به
تأخیر انداختن خوشی ها و کار به خاطر هدف های دور و حساسیت در روابط با
دیگران تأکید می کنند. تفاوت بین طبقات اجتماعی مختلف از لحاظ فرزندپروری
منعکس کننده تجربه اجتماعی والدین است. بزرگسالان طبقۀ کارگر غالباً
دستورات را بدون چون و چرا انجام می دهند؛ رئیس آنان معمولاً در مورد علت
قواعد و ضروریات کار به ندرت با آنان حرف می زند. بنابراین، والدین طبقه
پایین کمتر با ساختن و تغییر و اصلاح قوانین در جامعه سرو کار دارند و به
همین دلیل قواعد و ساخت و قدرت بیش از منطق وجودی آن برای آنان مطرح است.
والدین این طبقه معمولاً فرزندان خود را تحت کنترل دارند، اقتدارگر و مستبد
هستند و به ندرت عقاید فرزندان خود را در نظر می گیرند و برای قواعد و
درخواست های خود استدلال می آورند. برعکس، افراد طبقه متوسط که کارشان
ایجاب می کند خلاقیت بیشتری داشته باشند، رقابت جو باشند و خطر کنند.
معمولاً فرزندانشان را در جهت مستقل بودن و خود رهبری تربیت می کنند.
والدین طبقه متوسط و بالاتر، خلاقیت و موقعیت و استقلال فرزندشان برایشان
اهمیت بیشتری دارد و در ضمن حس کنجکاوی تسلط بر خود را در آنان تقویت می
کنند. از این رو به طور کلی، دموکرات تر هستند و در رفتار با فرزندان خود
پذیراترند. رفتار گرمتری دارند، با آنان استدلال می کنند و برای مقرراتی که
وضع می کنند بیشتر استدلال می آورند.
مطالعاتی دیگر نشان می دهد که والدین دارای تحصیلات و مشاغل بالاتر در
هدایت فرزندان خود از استدلال بیشتر استفاده می کردند. کاربرد بیشتر
استدلال نیز به نوبۀ خود با الگوهای آمرانه (نه خودکامه) تربیت کودک، کنترل
غیرمستقیم مثبت، محبت، پذیرش و حمایت مرتبط بود. همراه با افزایش تعداد
فرزندان در خانواده، نگرش والدین در مورد پرورش کودک و شرایطی که کودک در
آن پرورش یافته است، تغییرمی کند. در خانواده هایی که کودکان زیادی دارند،
به ویژه بیش از 6 فرزند، نقش های خانواده با صراحت بیشتری مشخص می شود،
وظیفه هر کس مشخص می شود و انضباط شدیدتر و قدرت طلبانه تر است. والدین نمی
توانند تعدادی از کودکان را آزاد بگذارند چون در آن صورت بی نظمی و هرج و
مرج در خانواده ایجاد می شود. در خانواده های پرجمعیت، مادران بویژه در
مورد دخترانشان کنترل شدید و خصمانه ای به کار می برند. علاوه بر این، به
موازات افزایش تعداد فرزندان در خانواده، مادر نه تنها توجه کمتری به
کودکان نشان می دهد بلکه صمیمیت و محبت او هم نسبت به آنها کاهش می یابد.
غالباً خواهران و برادران بزرگتر نقش های سرپرستی و نظارت را که بر عهدۀ
والدین در خانواده های کم جمعیت می باشد به عهده خود می گیرند.
فرمت ورد قابل ویرایش
تعداد صفحات: 33
فصل دوم مبانی نظری و پیشنه تحقیق جهت نوشتن فصل دوم پایان نامه ارشد و دکتری
همراه با رفرنس نویسی و پاورقی داخل متن
منابع فارسی کامل
منابع انگلیسی کامل
برچسب ها:
دانلود مبانی نظری سبک فرزند پروری مبانی نظری سبک فرزند پروری دانلود مبانی نظری سبک فرزند پروری