نظریه ریسک
ریسك نوعی عدم اطمینان به آینده است كه قابلیت محاسبه را داشته باشد(يليامز، چستر آرتور و هاينز، ريچارد، 382،32). اگر
نتوان میزان عدم اطمینان به آینده را محاسبه کرد ریسك نیست بلكه فقط عدم
اطمینان است به‌همین جهت به‌دلیل محاسبه مقداری عدم اطمینان در قالب ریسک
می‌توان آن‌را مدیریت و كنترل کرد. ریسک در زبان چینیان نیز با دو علامت
تعریف میشود که اولی به‌معنی خطر و دومی به مفهوم فرصت است(راعی و سعیدی،علی، 46).
ریسک در اصطلاح عبارت است از امکان تفاوت بازده واقعی (برحسب ریال یا درصد) از بازده مورد انتظار(علی پارسائیان، تهران، ترمه، 1384،37).
همچنین در مدیرت مالی، ریسک به وضعیتی گفته میشود که در آن وقوع پیشامدها احتمالی است(مصباحی مقدم، صفری، 1388،124)
مفهوم
ریسک از اوایل قرن حاضر وارد ادبیات مدیریت مالی گشته است. چرخ عمر این
مفهوم از سطح مبانی نظری شروع شده و سپس به سطح ارائه الگوهای فکری متفاوت
از ریسک رسید بعد از سیر این دو مرحله از سطوح تحلیل‌های ذهنی به
تحلیل‌های عینی رسیده و با بهره‌گیری از آمار و ریاضی به اندازهگیری
ریسک به‌صورت کمّی منتهی شده است(بقایی حسین‌آبادی،1380 ،44).
مارکویتس
(مارکوتیز،1927). دانشمند آمریکایی اولین کسی بود که مقوله ریسک را کمّی
کرد. وی اعلام داشت که تصمیم‌های مالی باید براساس ریسک و بازده انجام شود
یعنی دریک سطح مشخص بازده، کمترین ریسک و در یک سطح مشخص ریسک، بیشترین
بازده را نصیب سرمایه‌گذار میکنند
(شیوا و میکائل پور، 1382، 195).
اهمیت ریسک
پدیده
ریسک یکی از کلیدی‌ترین مشخصه‌های شکل‌گیری تصمیم در حوزه سرمایه‌گذاری
امور مربوط به بازارهای مالی و انواع فعالیت‌های اقتصادی است. در بیشتر
کتاب‌های اقتصادی، از سه عامل کار، زمین و سرمایه به‌عنوان نهاده‌های اصلی
تولید نام برده میشود. اما با کمی تامل دانسته میشود که سه عامل شرط لازم
برای تولید است اما شرط کافی در فرآیند تولید چیزی جز عامل ریسک نیست.
به‌عبارت دیگر، چنانچه سه عامل وجود داشته باشد، اما تولیدکننده زیان‌های
احتمالی این فرایند را متقبّل نشود هرگز تولید صورت نخواهد گرفت. از این‌رو
در برخی مطالعات از عامل ریسک به‌عنوان عامل چهارم در فرایند تولید یاد
میشود(مصباحی مقدم، 124).
2-2-1-7- روش‌های محاسباتی ریسک
روش‌های مختلفی برای محاسبه ریسک وجود دارد که مهمترین آنها عبارتند از:
1-روش ارزش در معرض خطر (Var):[1] این روش نخستین بار توسط وترستون[2]
، در سال 1994 ارائه شد. در سال 1995 کمیته بال (نهاد ناظر بر فعالیت
بانک‌های بین‌المللی) بانک‌ها را موظف کرد که از این مدل، برای تعیین حد
کفایت سرمایه خود استفاده کنند. این روش، به‌معنای برآورد حداکثر زیان در
سطح خاصی از اطمینان (مثلا95درصد) و در مدت‌زمان معیّن است. با استفاده از
این روش می‌توان ریسک موجود را اندازهگیری کرد(شیوا و میکائل پور، ، 1382، 195).
2-آزمون شرایط حاد:
استفاده از این روش، به‌عنوان ابزاری برای برآورد حداکثر میزان زیان‌های
اقتصادی بالقوه در شرایط غیر عادی بازار است. هدف این ابزار، تلاش در جهت
افزایش شفافیّت ریسک‌ها از طریق بازاریابی دامنه رخدادهای بالقوه‌ای است که
از احتمال وقوع بسیار کمی برخوردارند؛ به‌گونهای که این رخدادهای زیانبار
خارج از محدوده آماری مورد استفاده از روش قبلی قرار دارند.
3-پوشش ریسک:
اکثر شرکتهایی که در رابطه با ساخت و تولید، خرده‌فروشی، عمده‌فروشی یا
ارائه خدمات فعالیت میکنند، در زمینه پیش‌بینی متغیرهایی همچون نرخ بهره،
نرخ ارز و قیمت کالا، از تخصص و مهارت کافی برخوردار نیستند. بنابراین
منطقی است که اقدام به پوشش ریسک ناشی از متغیّرهای مذکور نمایندو از این
طریق شرکت‌ها می‌توانند بر فعالیت اصلی خود تمرکز یابند(شیوا و میکائل پور، 1382، 195).
راهبرد پوشش ریسک درموضع خرید[3](LoHs):
معامله‌گرانی که به‌منظور پوشش ریسک یک موضع معاملاتی خرید در قرارداد آتی
اتخاذ میکنند اصطلاحا گفته میشود که از راهبرد پوشش ریسک در موضع خرید
استفاده کردهاند. این راهبرد برای شرکتی مناسب است که قصد دارد در آینده
کالایی را خریداری و قیمت آینده آن‌را در حال حاضر تثبیت نماید(شیوا و میکائل پور، 1382، 195).
راهبرد پوشش ریسک در موضع فروش(SHs): [4]
این راهبرد، اتخاذ موضع معاملاتی فروش در قراردادهای آتی است و هنگامی
مناسب خواهد بود که پوشش‌دهنده ریسک از قبل مالک دارایی بوده و در واقع
انتظار دارد که در مقطعی از زمان آینده آن‌را بفروشد. برای مثال کشاورزی که
مقداری محصول در اختیار دارد و میداند که محصولش در دو ماه آینده، آماده
فروش در بازار است میتواند از این راهبرد استفاده کند(سیاح و صالح‌آبادی ، 1384،147).
مديريت ريسك[5]
بطور
كلي تادهه پنجاه نگاه به ريسك، محدوده يك بعدي و كيفي بوده است ماركويتس،
دانشمند آمريكائي اولين كسي بود كه مقوله ريسك را كمّي كرد. بعد از آن با
ارائه نظرات كامل تر، ريسك پديده اي قابل اندازه گيري شناخته شد و اندازه
گيري ريسك در كانون توجه شركتها ، نهادها و موسسات مالي قرار گرفت.
مقابله
با پديده هاي ريسكي در فعاليت هاي مالي و اقتصادي، مستلزم طراحي و اجراي
چارچوب جامع مديريت ريسك است، آنچه در چارچوب مدیريت جامع ريسك براي
موسسات، شركت ها و بانك ها بطور كلي واحدهاي خرد توصيه مي شود از آنچه در
سطح بخش كلان توصيه مي شود، تا حدودي متفاوت است در حالي كه براي واحدهاي
خرد مباحثي نظير شناسايي، احتراز از پديده ريسك، برخورد اصلاحي،خريد پوشش،
تعريف آستانه و سقف حائز اهميت است و براي بخش كلان، موضوع بيشتر از جنبه
تدوين مقررات و قوانين نظارت، ارائه راهكارها و گسترش بازارها واجد اهميت
است.
به طور كلي مديريت ريسك فرآيند سنجش يا ارزيابي ريسك و سپس طرح استراتژي هايي براي اداره ريسك است(اصلی، 1390،34-1).
در
مجموع، استراتژي هاي بكار رفته در بانكها و موسسات مالي شامل انتقال ريسك،
اجتناب از ريسك، كاهش اثرات منفي ريسك و پذيرش قسمتي يا تمامي پيامدهاي يك
ريسك خاص است.
بديهي
است مديريت ريسك با استفاده از نگرش هيات مديره و مديران، به سازمان ها و
موسسات كمك مي كند تا با جايگزين كردن يك استراتژي جامع به جاي روشهاي
منفرد و يك جانبه در مقابل ريسك ها، نحوه اداره موثر و مقرون به صرفه آنها
را يافته و به اجرا بگذارد(حاجی آقایی،1386 ،65-58).
فرمت ورد قابل ویرایش
تعداد صفحات: 101
فصل دوم مبانی نظری و پیشنه تحقیق جهت نوشتن فصل دوم پایان نامه ارشد و دکتری
همراه با رفرنس نویسی و پاورقی داخل متن
پیشینه تحقیق کامل: خارجی و داخلی
منابع فارسی کامل
منابع انگلیسی کامل
برچسب ها:
دانلود مبانی نظری ریسک و ریسک عملیاتی مبانی نظری ریسک و ریسک عملیاتی دانلود مبانی نظری ریسک ریسک عملیاتی