فرمت ورد قابل ویرایش
تعداد صفحات: 64
مبانی نظری و پیشنه تحقیق جهت نوشتن فصل دوم پایان نامه ارشد و دکتری
همراه با رفرنس نویسی و پاورقی داخل متن
منابع فارسی کامل
منابع انگلیسی کامل
معنای
لغوی قاچاق
قاچاق از مصدر « قاچماق»
واژه ترکی است ، بمعنای گریزاندن، فرار و ترک وطن با اختیار و به اضطرار در ادبیات
عامیانه آذربایجان به شخصیت هایی چون « قاچاق نبی » بر می خوریم که به اضطرار و به
دلیل مخالفت با حکومت جلای وطن کرده بود و در کوه و دشت بسر می برده و علیه حکومت مبارزه
می نمودند، اما در فرهنگ لغت فارسی قاچاق چنین تعریف شده است: از نظر اهل لغت این واژه
دارای دو معنای متفاوت از یکدیگر می باشد. در واقع این لغت هم دارای معنای اسم مصدرمی
باشد و هم در خیلی از مواقع بمعنای اسم آلت مورد استفاده قرار می گیرد. زمانیکه این
کلمه به عنوان اسم مصدر به کار برده می شود عبارت است از: انجام دادن کاری بر خلاف
قانون و به نحو پنهانی و هنگامیکه به عنوان اسم آلت به کار گرفته می شود عبارت است
از: متاعی که معامله یا ورود آن به داخل کشور ممنوع است.[1]
مرحوم دکتر محمد معین
در مجموعه 6 جلدی فرهنگ فارسی معین در تعریف لغت قاچاق می گوید: قاچاق عبارتست از:
1-
کاری بر خلاف قانون که پنهان انجام شود .
2-
معامله متاعی که ورود یا خروج آن به کشور ممنوع است.
و درتعریف قاچاق آورده است :
« آن که 1- امتعه ممنوع الورود را بدون کسب
اجازه دولت و پرداخت گمرک وارد کند 2- کسی که کالاهای ممنوع را معامله کند»[2]
در کتاب فرهنگ عمید نیز در خصوص
معنای لغوی قاچاق آمده است که « قاچاق مأخوذ از زبان ترکی ، تردستی ، کاری پنهانی و
با تر دستی انجام شود ، خرید وفروش کالایی که در انحصار دولت و یا معامله آن‌ها ممنوع
است، قاچاقچی کسی است که اشیاء قاچاق خرید و فروش می کند »[3]
و بالاخره قاچاق در کتاب ترمینولوژی
حقوقی این گونه تعریف شده است :
« قاچاق در معنای ذیل به کار
می رود :
الف- حمل و نقل کالا از نقطه ای به نقطه ای ( خواه
دو نقطه مزبور در داخل کشور باشد « قاچاق داخلی » خواه یک نقطه در داخله و یک نقطه
در خارجه باشد که آن را قاچاق خارجی می گویند) بر خلاف مقررات مربوط به حمل ونقل به
طوری که این عمل ناقض ممنوعیت یا محدودیتی باشد که قانوناً مقرر شده است ( خواه عمل
مزبور ناقض امتیاز یا انحصاری باشد خواه نه) مثلاً صدور و ورود اجناس مجاز بدون دادن
عوارض گمرکی قاچاق عوارض گمرکی است ( ماده 34 قانون مرتکبین قاچاق مصوب 1312) وحمل
ونقل اجناس در داخل کشور بدون دادن عوارض بلدی عنوان قاچاق عوارض بلدی را دارد ( ماده
37 قانون مذکور) اعمال مقدماتی صدور اجناس مزبور هم عنوان قاچاق را دارد (ماده 45 قانون
مجازات مرتکبین قاچاق 1312)
ب- خرید و فروش و یا نگهداری
اجناس موصوف ( ماده دوم قانون راجع به فروش اجناس ممنوعه - مصوب 1314)
ج- اجناس مارالبیان که مورد فعل
قاچاق قرار می گیرد ، نیز عنوان قاچاق را دارد.
فاعل فعل قاچاق را قاچاقچی می
گویند.»[4]
امروزه این واژه در معنای وسیع
تری چون وارد و خارج کردن و خرید و فروش غیر قانونی ارز، کالا، اشیاء، اسلحه و مواد
مخدر و غیره به کار می رود. لیکن در خصوص اینکه آیا ورود و خروج اشخاص نیز از مصادیق
این واژه قلمداد شده است یا خیر ؟ بایستی عنوان کرد که در فرهنگ لغات فارسی سابقه از
تعریف قاچاق که انسان مصداق آن باشد، وجود ندارد. ولی به نظر می رسد که ورود و خروج
غیر قانونی و خرید و فروش انسان جهت کار اجباری و برداشت اعضاء و جوارح و به خصوص بهره
برداری از زنان در روسپی خانه ها و در دیسکوها را بتوان در تعریف قاچاق گنجاند . البته
می بایست متذکر شد که قاچاق زمانی مصداق پیدا میکند که از کشوری به کشور دیگر و در
سطح فرا ملی صورت پذیرد.