تاريخچه پول و بانكداري در دنيا
بشر
اولیه نیازمندی های خود را در نظام بسته اقتصادی در محدوده خانواده یا
قبیله تامین می نمود. به مرور زمان که زندگی اجتماعی در اقوام بشری پیشرفت
کرد، نیاز به مبادله احساس شد و مبادلات کالا با کالا توسعه یافت. به
تدریج چون برخی کالاها خواهان بیشتری در مبادلات داشتند، علاوه بر خاصیت
ذاتی خود، جنبه واحد و معیار سنجش را نیز پیدا کردند. از این کالاها می
توان به ادویه در هندوستان، غلات در ایران و پوست سمور در روسیه اشاره
کرد. با انتخاب واحد ارزش، هر چند عمل مبادله نسبت به قبل ساده تر شد، ولی
مشکلات اساسی آن از قبیل فاسد شدن، ذخیره کردن و غیره همچنان باقی ماند.
سرانجام فلزات مخصوصاً طلا و نقره به عنوان وسیله مبادله انتخاب شدند.
مورخان پیدایش پول را به چهار هزار سال پیش از میلاد مسیح در خاورمیانه و
در تمدن های سومری حوالی خلیج فارس و مصر قدیم نسبت می دهند (روبرت و
همکاران[1]،
2003: 171). به تدریج و با گسترش تمدن ها، دولت ها به وجود آمدند و با
ضرب سکه با وزن و عیار معین، پول وزن شده را به پول ضرب شده تبدیل کردند.
آغاز تاسیس بانک ها در جهان به اوخر قرن پانزدهم میلادی باز می گردد که از
اوایل قرن هفدهم به صورت گسترده در سطح اروپا گسترش یافتند. از اواخر قرن
نوزدهم میلادی نوع دیگری از پول نیز که به پول ثبتی یا پول تحریری[2] معروف شد شکل گرفت و پرداخت به وسیله چک مرسوم شد.
با
ظهور چک به عنوان نوعي دستور پرداخت، بانکها نياز به محل مشترك و قواعدي
مدون براي مبادله و تسويه حساب وجوه ناشي از چكها در ميان خود پيدا كردند
كه منجر به تشکیل اتاق های پایاپای[3] گردید (روبرت و همکاران ، 2003: 172).
شروع
کار بانک های مرکزی برای اعمال مدیریت کلان و هماهنگ بر پول و نظامهاي
پرداخت كشورها با تاسیس بانک مرکزی انگلستان در سال 1694 آغاز شد. بانك
مركزي نيز مانند ساير بانکها، به صورت تدريجي و با توجه به شرايط و
ضرورتها توسعه يافت. اين بانك كه به نام بانك انگلستان معروف است و امروزه
نيز نقش بانك مركزي انگلستان را برعهده دارد، يكي از معتبرترين بانکهاي
مركزي جهان و داراي سابقه اي بالغ بر سه قرن است. تاسيس بانك فدرال رزرو[4]
امريكا نيز به عنوان يكي از معتبرترين بانکهاي مركزي جهان به سال 1913
ميلادي باز مي گردد كه براي متمركز كردن عمليات اتاق پاياپاي بين بانکهاي
ايالات متحده شكل گرفت.
به طور كلي وظايف بانکها را میتوان در قالب زير دسته بندي كرد:
* نگهداري از سپرده هاي مشتريان.
* انتقال منابع از يك حساب به حساب ديگر (شامل پرداخت و دريافت وجوه).
* ارائة وام و اعتبار به مشتريان و يا مشاركت با آنان در سرمايه گذاري از انواع ديگر.
* بانکها براي برقراري ارتباط با مشتريان و ارائة خدمات خود به آنان از شعب خود در بازارهاي هدف استفاده مي كنند.
وظايف اصلي شعب را مي توان به ترتيب ذيل دسته بندي نمود:
* پرداخت و دريافت وجوه، انتقال منابع و پردازش انواع حسابهاي بانكي.
* تبليغ، فروش و ارائه خدمات بانكي كه موجب كسب درآمد و سود براي بانك مي گردد.
* نقطه تماس با مشتريان براي دريافت اطلاعات و پاسخگويي در قبال آنها.
* پايگاه اصلي كارمندان بانك براي انجام وظايف خود (روبرت و همکاران، 2003: 172).
فرمت ورد قابل ویرایش