گروه(Group) مجموعه ای است از دو یا چند نفر که به طور مرتب با هم برای کسب یک یا چند هدف مشترک کار می کنند. از دید جامعه شناختی، به دو یا چند نفر که به طور آزاد با هم در تعامل بوده، هنجارهای جمعی داشته و در پی کسب هدف های جمعی هستند و هویت مشترکی دارند، گروه می گویند.
گروه ها و سازمان
- گروه ها هم برای سازمان و هم برای اعضای خود مفیدند. به کمک گروه ها می توان کارهای مهم را انجام داد و نیروی کار را با کیفیت عالی حفظ و نگهداری کرد.
- گروه ها استعداد هم نیرو زایی را فراهم می آورند.
- کار گروهی قضاوت بهتر در صورت عدم حضور کارشناس، خلاقیت و نوآوری بیشتر را همراه دارد.
- گروه، فرصت مناسبی را برای ارضای نیازهای فردی فراهم می آورد: یادگیری چگونگی انجام کار، تبادل مهارت ها و دانش کاری، الگوگیری، دریافت باخورد نسبت به عملکرد، تبادل انتظارات از عملکرد شغلی، تعامل اجتماعی، شکوفایی روابط متقابل شخصی، ارضای نیاز ایمنی، کسب هویت و فرصت برای بروز استعدادها.
انواع گروه ها در سازمان
گروه ها را می توان براساس نوع، کارکردها و مراحل توسعه طبقه بندی کرد:
گروه های رسمی: این گروه ها برای کمک به سازمان در تحقق هدف هایش تشکیل شده اند و عناوینی مانند گروه کار، تیم ، کمیته، حلقه ی کیفیت یا گروه ضربت دارند.
- گروه کار مرکب از افرادی است که با هم بر روی یک کار مشترک فعالیت می کنند.
- گروه ضربت به طور موقت برای کسب هدف ویژه یا حل مسئله خاص شکل می گیرد.
- کمیته ها معمولا خارج از ساختار گروه گرداننده، برای حل مسائل ایجاد می شوند.
گروه های غیر رسمی: این گروه ها هنگامی شکل می گیرند که هدف غالب دور هم جمع شدن افراد، دوست ی باشد. دو نوع معمول گروه های غیر رسمی عبارتند از گروه های دوستی و ذی نفع. این گرو ه ها به دلیل کمک به افراد در انجام کارهایشان، برآوردن نیازهایی که در گروه های رسمی برآورده نشده اند، شکل می گیرد.
گروه اثر بخش
گروه اثربخش، گروهی است که سطوح عالی عملکرد کاری و حفظ و نگهداری نیروی انسانی را طی زمان کسب کند. این گروه می تواند از جنبه عملکرد کاری به هدف های کارکردی خود در کوتاه ترین زمان ممکن دست یابد و نتایج عالی ارائه دهد.
محیط سازمانی، ماهیت کار، ویژگی های اعضا و اندازه ی گروه بر اثربخشی گروه تاثیر می گذارند:
محیط می تواند بر نزدیکی روانی اعضای گروه، میزان همکاری با یکدیگر و یا رقابت و برقراری ارتباط خوب با همدیگر اثر بگذارد. هدف های روشن و چالشی، سیستم پاداش خوب به ایجاد و حفظ انگیزش اعضای گروه برای سخت کوشی و کار با یکدیگر در حمایت از موفقیت های گروهی کمک می کند.بهترین محیط برای گروه، محیطی است که بر کمالات گروه تاکید داشته، موجب شناسایی گروه شده، منابع و فن آوری های مورد نیاز را فراهم کرده، مشوق کار گروهی بوده، به آن بها دهد و دارای ساختارهای حامی کار گروهی باشد.
ماهیت کار مانند محیط سازمان ورودی مهمی برای گروه محسوب می شود. کارهای مختلف تقاضاهای مختلفی را از گروه طلب می کنند. دشواری دستیابی به اثربخشی گروهی با درجه ی پیچیدگی کار افزایش می یابد.
ویژگی های تک تک اعضای گروه نیز ورودی مهمی است که هم بر شیوه عملکرد گروه و هم آن چه به انجام می رساند می تواند اثر بگذارد. شایستگی، ویژگی های جمعیت شناختی و روانشناختی اعضای گروه، همگی مهم هستند.