دانلود مقاله جامع بازيافت زباله 

روش‌‌هاي بازيافت زباله

1- دفع بهداشتي

2- زباله سوز

3- بازيافت انرژي

4- استفاده مجدد(صنعت بازيافت)

دفع بهداشتي زباله

دفن بهداشتي زباله عبارت است از انتقال مواد زايد جامد به محل ويژه دفن آن‌ها به نحوي كه خطري متوجه محيط‌زيست نشود. اين روش متداول‌ترين روش دفع زباله در جهان است. در اين عمليات حجم زباله به حداقل ممكن مي‌رسد و در پايان هر روز لايه‌اي زباله به‌طور صحيح با خاك پوشانده مي‌شود. در اين روش مواردي همچون بو، دود و آلودگي‌‌هاي خاك و آب‌‌هاي زير زميني و سطحي وجود نداشته است. 

عمليات دفن بهداشتي زباله شامل 4 مرحله زير است‌‌: 

1- ريختن زباله در يك وضع كنترل شده

2- پراكندن و فشردگي زباله در يك لايه نازك براي حجم مواد (به ضخامت حدود 2 متر)

3- پوشاندن مواد با يك لايه خاك به ضخامت حدود20 سانتي متر

4- پوشش لايه نهايي زباله به ضخامت حدود 60 سانتي متر با خاك

پوشاندن مواد در دفن بهداشتي زباله به‌طور مؤثراز تماس حشرات، جوندگان، حيوانات ديگر و پرندگان با زباله‌ها جلوگيري به عمل مي‌آورد. لايه پوششي خاك هم‌چنين از تبادل هوا و مواد زايد جلوگيري كرده و مقدار آب سطحي را كه ممكن است به داخل محل دفن نفوذ كند به حداقل مي‌رساند. ضخامت لايه خاكي كه براي پوشش روزانه مواد به كار مي‌رود بايستي حداقل 15 سانتي متر و پوشش نهايي خاك در روي شيارهاي زباله، 60 سانتي متر باشد تا از نظر ايجاد و يا نشت گازهاي توليدي در اعماق و يا سطح زمين كنترل لازم به عمل‌‌ايد. 

انتخاب محل دفن زباله 

انتخاب زمين مورد نياز مناسب براي دفن زباله‌هاي شهري، مهم‌ترين عمل در دفن بهداشتي محسوب مي‌شود كه بايد با دقت كافي و همكاري ادارات و مؤسساتي چون حفاظت محيط‌زيست، بهداشت محيط، سازمان آب منطقه‌اي، سرجنگلداري، كشاورزي و منابع طبيعي و نيز با تشريك مساعي شهرداري‌ها انجام شود. محل دفن بهداشتي زباله بايد حداقل به مدت 25 سال محاسبه شده و در جهت توسعه شهر نباشد. به‌طور عوامل مهمي كه در انتخاب محل دفن زباله بايد مورد توجه قرار گيرند، عبارتند از‌‌: توجه به بهداشت و سلامت عمومي، سطح زمين مورد نياز، توپوگرافي منطقه، مطالعات هيدرولوژي و زمين شناسي جايگاه، قابليت دسترسي به خاك پوششي مناسب، قابليت دسترسي به محل دفن، فاصله شهر تا محل دفن، رعايت جهت بادهاي غالب، زه كشي محل دفن، 

روش‌‌هاي مختلف دفن بهداشتي زباله 

روش‌‌هاي مختلف دفن بهداشتي زباله بر حسب موقعيت جغرافيايي، سطح آب‌‌هاي زير زميني و ميزان خاك قابل دسترس جهت پوشش زباله بسيار متفاوت است. در زير به شرح متداول روش‌‌هاي دفع بهداشتي پرداخته ايم‌‌: 

1- روش دفن بهداشتي به‌صورت مسطح

از اين روش در مواقعي استفاده مي‌شود كه زمين براي گودبرداري، مناسب نباشد. در اين روش زباله‌ها بعد از تخليه به‌صورت نوارهاي باريكي به ضخامت 75ـ40 سانتي متر در روي زمين تسطيح گرديده و لايه‌هاي زباله فشرده مي‌شوند تا ضخامت آن‌ها به 300ـ180 سانتي متر برسد. از اين مرحله به بعد روي لايه‌هاي آماده شده قشري از خاك به ضخامت 30ـ15 گسترده و فشرده مي‌شوند. 

2- روش سراشيبي

بيش‌تر در مواردي كه مقدار كمي خاك براي پوشش زباله در دسترس باشد از روش سراشيبي استفاده مي‌نمايند. مساعدترين منطقه براي عمليات دفن بهداشتي زباله در اين روش، مناطق كوهستاني با شيب كم است. در اين عمليات جايگزيني و فشردن مواد يك طبقه روي طبقه قبلي صورت گرفته و خاك لازم براي پوشاندن زباله از قسمت‌‌هاي ديگر محل تأمين می‌شود. 

3- روش ترانشه‌اي يا گودالي

اين روش در مناطقي كه خاك به عمق كافي در دسترس بوده و سطح آب‌‌هاي زير زميني به كفايت پايين است مورد استفاده قرار مي‌گيرد. بدين ترتيب ترانشه‌هايي به طول 30-12، عمق 4ـ1 و عرض 15ـ5/4 متر حفر مي‌شود. از اين پس زباله در ترانشه‌هايي كه از قبل آماده شده است تخليه گرديده و به‌صورت لايه‌هاي نازكي كه به‌طور معمول بين 200ـ150 سانتي متر است فشرده مي‌گردد. ارتفاع اين لايه‌ها بايستي به حداكثر 5/2-2 متر رسيده و در صورت لزوم با قشري از خاك به ضخامت 30ـ10 سانتي متر پوشيده شوند. 

زباله سوزي

سوزاندن زباله‌ها در محيط باز، در بشكه و ساير روش‌‌هاي كنترل نشده سوزاندن، داراي تاريخچه بسيار قديمي است. به‌طور كلي، سوزاندن زوايد جامد براي كاهش مقدار زباله وكاهش زمين دفن آن بود. بعد از اين‌كه مشخص شد حرارت مي‌تواند ميكروارگانيسم‌ها را از بين ببرد، در بيمارستان‌ها از كوره‌هاي زباله‌سوز استفاده گرديد. از كوره‌هاي زباله‌سوز براي كاهش حجم و نابود ساختن ميكروارگانيسم‌‌هاي بيماري زا استفاده مي‌شود امروزه، برخلاف دانش پيشرفته انسان در مورد احتراق، كوره‌هاي زباله‌سوز مناسب به ويژه از نظر كنترل آلودگي هوا، از بين بردن مواد آلي و مصارف چند گانه طراحي نشده‌اند. 

محاسن زباله سوزها 

1- اين روش مؤثرترين روش دفع زباله است كه در مقايسه با ساير روش‌‌هاي دفع به زمين كم تري نياز دارد. خاكستر باقي‌مانده به علت عاري بودن از مواد آلي و باكتري‌ها از نظر بهداشتي مخاطره‌آميز نبوده و قابل دفن است. 

2- آب و هوا و تغييرات جوي تقريباً تأثير مهمي در اين روش ندارد. 

3- سوزاندن زباله در دستگاه‌هاي زباله‌سوز منافع جنبي نظير استفاده از حرارت ايجاد شده براي گرم كردن بويلرها و در نتيجه توليد انرژي بهره دارد. 

معايب زباله سوزها

اين روش در مقايسه با ساير روش‌ها به سرمايه‌گذاري و هزينه اوليه بيش تري نياز دارد. اين روش ايجاد بو، دود و آلودگي هوا مي‌نمايد كه مورد اعتراض مردم است. به كاركنان كارآزموده و افراد مجرب براي بهره‌برداري و نگهداري از دستگاه‌هاي زباله‌سوز نياز دارد. هزينه نگهداري و تعميرات در اين روش بيش از ساير روش‌‌هاي دفع زباله است. اين روش براي دفع مواد زايد خطرناك نظير مواد راديواكتيو و مواد قابل انفجار روش مناسبي نيست. 

كوره‌هاي زباله سوزي بدون بازيابي انرژي 

1- زباله‌سوزهای پيوسته

در اين نوع زباله سوزها مواد زايد به وسيله كانال قيفي شكل به درون كوره هدايت مي‌شود. اين روش دستگاه‌هاي كنترلي به‌صورت خود كار براي تنظيم دماي كوره، كوران هوا، سرعت حركت زباله و خنك نمودن خاكستر توليدي تعبيه شده است. اين واحدها چندان بزرگ طراحي نشده و قادر نيستند روزانه بيش از 150 تن زباله را بسوزانند. 

2- زباله‌سوزهای ناپيوسته

اين زباله سوزها همچون كوره‌هاي زغال دستي در مواقع نياز به وسيله كارگران، بارگيري شده و به كار گرفته مي‌شوند و زباله‌ها گهگاه و در صورت نياز به درون اين كوره‌ها فرستاده مي‌شوند. 

معايب كوره‌هاي زباله سوز

1- ايجاد گرد و غبار گازهاي خروجي از دودكش كه حدود 2 تا 5 مترمكعب است. 

2- آلودگي هوا، هواي اوليه احتراق، ممكن است ناشي از فلزات و نمك‌ها موجود در زباله باشد. 

3- سرو صدا

سوزاندن موجب بيش‌ترين درصد كاهش درزوايد مي‌شود. 

– كاهش وزن زباله در اثر سوختن بستگي به شيشه، فلز و ساير مواد غيرقابل احتراق دارد. به‌طور كلي، تقريباً 80-50% حجم زوايد و 70درصد- 50درصد وزن آن در اثر سوختن كاهش مي‌يابد. 

كوره‌هاي زباله‌سوز برخلاف زمين دفن زباله، به فضاي كمي احتياج دارند و به آساني مي‌توان آن‌ها را در منازل، آپارتمان‌ها، فروشگاه‌هاي بزرگ و مؤسسه‌هاي مشابه بكار برد. از كوره‌هاي زباله‌سوز كوچك محلي، براي كاهش حجم و وزن زباله‌ها استفاده مي‌شود و بازيابي انرژي از چنين كوره‌هايي كم است. اين نوع كوره‌ها توليد بوهاي نامطبوع و دود مي‌كنند كه به علت احتراق غيركامل مواد آلي است. دود كوره‌ها را مي‌توان به و سيله دستگاه‌هاي كنترل آلودگي هوا كنترل كرد. 

بازيافت انرژي

بسياري از زباله‌هاي شهري تركيبي از زباله‌هاي خانگي، تجاري و... شامل مواد آلي و غيرآلي مي‌باشند و مي‌توانند مواد خوبي را از قسمت آلي توليد نمايند. 

فن آوري تبديل زباله به انرژي 

در كشورهاي صنعتي ارزش حرارتي زباله‌هاي شهري بين 8 تا 12mj/Kg است كه با 19mj/mg براي چوب خشك و 15mj/mg براي لگنت و mj/Kg 22 براي زغال سنگ مقايسه مي‌شود. 

1- تبديل بيوشيميايي

فرآيندي بيوشيميايي است كه طي آن زباله‌هاي آلي به وسيله باكتري‌ها به مولكول‌‌هاي ساده‌تر شكسته مي‌شوند كه به دو صورت هوازي(همراه با اكسيژن) و بي‌هوازي (در غياب اكسيژن) خواهند بود. 

تجزيه بي‌هوازي‌‌: عبارت است از تجزيه مواد فساد پذيرتوسط عمل باكتري‌ها در غياب اكيسژن‌‌؛ حاصل اين كار گازي است كه تركيبي از متان و دي اكسيدكربن است و به نام بيوگاز شناخنه مي‌شود. بيو گاز مي‌تواند به عنوان جايگزيني براي سوخت‌‌هاي فسيلي به كار مي‌رود. براي هر تن زباله براساس تئوري حدود 300 متر مكعب بيوگاز در يك دوره 10 ساله در محل دفن ايجاد مي‌شود كه معادل 5 گيگا ژول انرژي است. گاز محل دفن مي‌تواند در كاربرد‌‌هاي حرارتي نيز به كار رود. اين گاز براي ايجاد حرارت در ساختمان و فرآيندهاي صنعتي مي‌تواند استفاده شود.