نوع فایل : Word

پیشینه قالي باقي در بيرجند

مقدمه

ازمناطق معروف قالي بافي این شهر كويري كه درجنوب خراسان واقع شده است مي توان از روستاهاي درخش ، مود، گسگ، سربيشه، بهلگرد، نوغاب، دستگرد، هندوالان وبيشتر روستاهاي منطقه قائنات نام برد. سابقه قالي بافي این منطقه آن طور كه از كتاب جغرافي دانان قديم مانند مقدسي و ابن حوقل بر مي آيد به هزار سال قبل و شايد بيشتر برسد. ابواسحاق ابراهيم اصطخدي نيز در كتاب معروف مسالك و ممالك به رواج كرباس و پلاس و ساير بافته ها اشاراتي دارد. شهرستان قاين نيز كه تا چندي قبل جزو يكي از بخش هاي شهر بيرجند به شمار مي آمد نيز يكي از مناطق قديمي قالي بافي جنوب خراسان است. قالي هاي این منطقه با قدمت دويست ساله زينت بخش آستان مقدس رضوي، موزه ها و نزد مجموعه داران فرش است. سرپرستي  سايكس كه حدود 100 سال قبل از قاينات ديدن كرده در كتاب ‹‹هشت سال در ايران›› درباره قالي قاينات مي نويسد: نقش هاي قالي هاي قائن اكثر  گل و بوته است كه در كرمان نيز مرسوم است. تجار قالي معمولاً كالاي خود را به مشهد فرستاده و از آنجا به استامبول، مصر و وين حمل مي كند. قيمت يك فرد قالي ممتاز 11×14متري با بافت قالي در حدود 20 پوند است. در بين مجموعه فرش هاي كاخ گلستان يك قطعه قاليچه زيبا و نفيس وجود داردكه حدود 300 سال قبل در قائن بافته شده است. سياوش آزادي در كتاب ‹‹ قالي ايران›› درباره این فرش مي نويسد: ‹‹اندازه این قاليچه 58/1×82/2متر است. در متن سورمه اي فرش يك نقش تكراري به صورت متقارن بافته شده و چهار پرنده سفيد يك لوزي را تشكيل داده اند. در وسط هر لوزي يك گل بزرگ نقش گرديده كه با شاخه هايي به شيوه اسليمي، شكوفه ها و برگ ها احاطه گرديده اند.›› وجود این فرش و نظاير آن كه از لحاظ نقش، رنگ، مرغوبيت و زيبايي در حد بسيار ممتازي ارزيابي شده اند. نشانگر این حقيقت است كه در گذشته در منطقه قاينات این هنر در اوج خود بوده است در صورتي كه فرش هاي كنوني این ناحيه در سطح نازلي قرار دارد وبه هيچ وجه با فرش هاي قديمي قابل مقايسه نيستند....